ئێران ڕووبەڕووی کورتهێنانی بوودجەیەکی بێ وێنە بووەتەوە، ئەمەش وایکردووە حکومەتی ئەم هەفتەیە بەشێوەیەکی بەرچاو نرخی سووتەمەنی بەرزبکاتەوە بۆ یەکەمجار لەدوای ساڵی 2019ەوە، ئەوەش لەکاتێکدا نرخی ڕیاڵ دابەزی بۆ نزمترین ئاستی پێوانەیی کە زیاتر لە ملیۆنێک و 300 هەزار دۆلار بوو

 

#رژیمی_مەلاکان_دژی_مروڤن

ئێران ڕووبەڕووی کورتهێنانی بوودجەیەکی بێ وێنە بووەتەوە، ئەمەش وایکردووە حکومەتی ئەم هەفتەیە بەشێوەیەکی بەرچاو نرخی سووتەمەنی بەرزبکاتەوە بۆ یەکەمجار لەدوای ساڵی 2019ەوە، ئەوەش لەکاتێکدا نرخی ڕیاڵ دابەزی بۆ نزمترین ئاستی پێوانەیی کە زیاتر لە ملیۆنێک و 300 هەزار دۆلار بوو

*** .

لە چەند هەفتەی ڕابردوودا جارێکی دیکە ڕژێمی ڕاپۆرت و شرۆڤەمان لەسەر خراپتربوونی دۆخی ناوخۆی ئێران بینی. هەندێکیان لە ژێر مانشێتێکی ئاشنادا بڵاودەکرێنەوە، کە لە ماوەی دەیەی ڕابردوودا چەندین جار دووبارە کراوەتەوە: “ڕژێمی ئێران لە لێواری داڕماندایە”.

گومانی تێدا نییە کە بارودۆخی کۆماری ئیسلامی لە هەموو کاتێک سەختترە. تەنیا لە ئیسرائیل نییە کە دۆخی ئێران بە ترسناک هەڵدەسەنگێندرێت — ئێرانییەکان خۆیان ئەو بۆچوونەیان هەیە. ڕۆژنامەی ڕیفۆرمخوازی حەمیهان لەم هەفتەیەدا داتای مەترسیداری تایبەت لەسەر دۆخی ئابووری ئێران بڵاوکردەوە. هەڵاوسان ئاستی 50%ی تێپەڕاندووە و نرخی خۆراک زیاتر لە 60% بەرزبووەتەوە و نزیکەی یەک لەسەر سێی هاووڵاتیانی ئێران بەو شێوەیە پێناسە دەکرێن کە لە هەژاریی ڕەهادا دەژین و داهاتیان لە ڕۆژێکدا کەمترە لە دوو دۆلار. بێکاری فەرمی تاڕادەیەک کەم دەمێنێتەوە، بەڵام بە شێوەیەکی بەرچاو لەبەر ئەوەیە کە زۆرێک لە کەسانی بێکار بە نائومێدیەوە وازیان لە گەڕان بەدوای کاردا هێناوە.

جگە لەوەش ئێران ڕووبەڕووی کورتهێنانی بودجەی بێ وێنە بووەتەوە، کە لەم هەفتەیەدا حکومەتی ناچارکرد - بۆ یەکەمجار لە ساڵی ٢٠١٩ەوە - نرخی سووتەمەنی بە شێوەیەکی بەرچاو بەرزبکاتەوە بە پشتبەستن بە ئاستی بەکاربردن. نرخی تمەنی ئێرانی بۆ نزمترین ئاست دابەزی و زیاتر لە ملیۆنێک و 300 هەزار تمەن بەرامبەر بە دۆلار دابەزی. ئەمەش پێش ئەوەی فاکتەری کەمیی کارەبا و داڕمانی نزیکەی تەواوی کەرتی ئاو بێت، ئەو کێشانەی کە باران و بەفری ئەم دواییە بەدووری نازانرێت چارەسەری بکەن.

Iran faces an unprecedented budget deficit, forcing the government to sharply raise fuel prices this week for the first time since 2019, as the rial plunged to a record low of more than 1.3 million to the dollar

***

In recent weeks, we have once again seen a stream of reports and commentary on Iran’s worsening internal situation. Some are published under a familiar headline, repeated many times over the past decade: “The Iranian regime is on the brink of collapse.”

There is no doubt that the Islamic Republic’s condition is more severe than ever. It is not only in Israel that the situation in Iran is assessed as dire — Iranians themselves share that view. The reformist newspaper Hammihan published particularly alarming data this week on the state of Iran’s economy. Inflation has crossed the 50% threshold, with food prices rising by more than 60%, and about a third of Iran’s citizens are defined as living in absolute poverty, earning less than $2 a day. Official unemployment remains relatively low, but largely because many jobless people have given up looking for work in despair.

In addition, Iran is facing an unprecedented budget deficit, which this week forced the government — for the first time since 2019 — to significantly raise fuel prices based on consumption levels. The Iranian rial has plunged to a record low of more than 1.3 million rials to the dollar. This is before factoring in the electricity shortage and the near-total collapse of the water sector, problems that recent rain and snow are unlikely to resolve.