ژنیکی کورد له‌ سوید له‌ پیناو پاراستنی ژیانی له‌ سه‌نته‌ری داله‌دانی ژنان دا ده‌ژی

ژنیکی کورد له‌ سوید له‌ پیناو پاراستنی ژیانی له‌ سه‌نته‌ری داله‌دانی ژنان دا ده‌ژی

نەفسییەن ژنێكی داڕوخاوم، بەهەڵە تێگەشتنم لەئاستی تێگەشتن و رۆشنبیری پیاوانی كورد لەئەوروپا تێكەوتم، ژیان و ئایندەی خۆمم لەدەستدا، هەموو جوانیەكانی خۆمم بۆ پیاوێكی كورد لەئەوروپا كوشت و ماڵی باوك و كەسوكار و هاوڕێكانم لەدەستدا و بوونە دوژمنم”، گوتیشی “سەنتەری نینا و رێكخراوی ئاسودە لەمردن رزگاریان كردم. ئێستاش نازانم دەژیم یان دەكوژرێم”. ئەوە قسەی ئەو ژنە كوردەیە كە ژیانی هاوسەری لەگەڵ كوڕە كوردێك لەسوید پێكهێناوە و ئێستاش لەوڵاتێكی ئازادی وەك سوید كە بەوڵاتی ژن ناو دەبرێت، لەسەنتەرێكی داڵدەدان دەژی.
خەندە ژیانی هاوسەری لەگەڵ كوڕە كوردێكی سوید پێكدەهێنێت، بەڵام وەك خۆی هێمای بۆ دەكات، لەدووەم هەفتەی هاوسەرگیریەكەی دەكەوێتە كێشە، دەڵێت “تۆمەتگەلێكی بۆ دروستكردم تا لەگەڵ ماڵی باوكم و خزمەكانم كێشەم بۆ دروستبێ و مەترسی كوشتنم لەسەر بێت، بۆیە پەنام بۆ سەنتەری نینا برد تا رزگارم بكەن”.
خەندە، چیرۆكی ناسین و هاوسەرگیری خۆی لەگەڵ هاسەرەكەی بۆ (سڤیل) دەگێڕێتەوە و دەڵێت “بەسودفە لەڕێگای هاوڕێیەكی خۆمەوە ئەوم بینی، داوای منی كرد و دوای ماوەیەكی كەم لەبیركردنەوە، رازی بووم هاوسەرگیری لەگەڵ بكەم و هاتمە سوید. من لەكوردستانەوە تێگەشتنێكی دیكەم بۆ پیاوی كورد لەسوید و ئەوروپا هەبوو، دەمگوت كرانەوە و تێگەشتنی ئەوێ كاری تێكردوون و رەنگە گۆڕابن، بەڵام تانەچوومە ژیان لەگەڵ یەكێك لەپیاوانی كورد لەسوید نەمزانی پیاوی كورد لێرە پێشكەوتنەكەیان تەنها قسەیە و بەحەقیقەت هیچ نەگۆڕان”.
خەندە ئامانجەكانی خۆی لەم هاوسەرگیرییە و كێشەكانی لەگەڵ هاوسەرەكەی ئاشكراكرد و گوتی “پیاوانی كورد كە ژن لەكوردستان دەهێنن، لێرە بەهەموو شێوەیەك ڕێگا دەگرن لەكرانەوە و تێگەشتنی لەم وڵاتانە، من بۆ ئەوە هاتمە سوید بخوێنم، كاربكەم و حەیاتێكی تازە دروستبكەم و لەئازادی و ئینسانبوون بەهرەمەندبم، هاوسەرەكەم لەسەرەتاوە بەڵێنی هاوكاری دەدا و دواتریش نەیهێشت هیچ ببینم، كە هاتمە ئێرە ماوەیەك بۆ زمان خوێندم، بەڵام ئەوەندە قسەی ناخۆشی بەرانبەر دەكردم و ئەتواری ناشیرینی دەنواند نەمتوانی سود وەربگرم، كاتێك دەچوومە مەكتەب دوام دەكەوت، ئەوە لەلاچەپترین جێی دنیاش نەماوە، كە دوای ژنەكەت بكەوی، بەڵام ئەو دوام دەكەوت و مراقەبەی دەكردم، بزانێ لەم غەریبییە كە هیچ كەس ناناسم، قسە لەگەڵ كێ دەكەم، كێ دەبینم، وای لێكردبووم رقم لەمەكتەبەكەش بوو، رقم لەخۆشم بوو”. خەندە، گوتیشی “من ئێستا دەزانم هەموو پیاوێك كە ژن دەهێنێ ماوەیەك پشوو وەردەگرێت لەسوید، بەڵام ئەو پیاوە یەكەم شەویش كە من گەیشتمە سوید، چوو بۆ كاری خۆی و لای من نەمایەوە. ئەو بۆخۆی خەریكی ڕابواردن بوو لەگەڵ ژنان، لەناخەوە پیاوێكی پیسبوو، خەریكی خیانەت و شتی دیكەبوو، وای دەزانی كە منیش وام”.
خەندە چۆنیەتی جیابوونەوەی لەهاوسەرەكەی بەم شێوەیە گێڕایەوە و گوتی “پێش ماوەیەك هاوسەرەكەم بەزۆر ناردمیەوە بۆ كوردستان، دەیوت ئەگەر نەڕۆیتەوە بەشەق دەتنێرمەوە، یان دەتكوژم، یان پۆلیس دێنمە سەرت، منیش نەمدەزانی پۆلیس لێرە ئەوە دەكات بۆ ئەو یان نا؟ منی ناردەوە بۆ كوردستان و دوای چەند مانگێك هیچ دەنگی نەبوو، دواتر پەیوەندی بەماڵی باوكمەوە كردبوو، زۆر قسەی ناشیرینی خستبووە پەنام، گوتبوی كچەكەتان خیانەتی لێكردووم. خاڵ و ماڵی باوك و مامەكانمی هەمووی لەمن تیژ كردبۆوە، كە بەقسەی ئەو من بۆ شتی ناشیرین هاتوومەتە سوید، نەك بۆ هاوسەرگیری، ئەمەش لەخانەوادەی من قبوڵ نەكراوە، بەداخەوە ئەوانیش بڕوایان پێكردبوو، بۆیە ئەوكاتەی كە لەماڵی باوكم بووم هەموو رۆژ لەكێشە دابووم، هەمیشە لەوە دەترسام كە بمكوژن”. وەك خەندە دەڵێت “ئەو بەوەش نەوەستاوە كە ژیانی منی خستۆتە بەردەم كوشتن لەماڵی باوكم، تەڵاقنامەی بۆ ناردومەتەوە بۆ كوردستان، ناخۆشتر لەوەش بەناوی منەوە لەسوید وەرەقەی بەتەزویر ئیمزا كردووە، بۆ جیابوونەوەكە كە گوایە من داوای جیابوونەوەم لەمێردەكەم كردووە، دواتریش بۆ عەزابی نەفسی من بەئیمەیل وەرەقەكانی بۆ ناردووم دەڵێ ئەها بەناوی تۆوە جیابوونەوەكەم ئیمزا كردووە”.
دوای ئەوەی ژیانی دەكەوێتە مەترسی، ئەو ژنە وەك خۆی وتی لەكوردستان لەماڵی باوكی هەڵدێت و دەچێتە ماڵی هاوڕێیەكی و هاوڕێكەشی پەیوەندی بەسەنتەری نینا بۆ پاراستنی ژنان لەسوید دەكات و دەڵێت كە “من لەسویدەوە هاتومەتەوە و ئێستا ژیانم لەمەترسیدایە”.
هەڵاڵە رافع، بەرپرسی سەنتەری نینا بۆ پاراستن و داڵدەدانی ژنان لەسوید لەبارەی وەرگرتنی كەیسی خەندە و بەدەمەوە چوونیان بۆ كەیسەكەی، گوتی “خەندە كاتێك گەڕاوەتەوە كوردستان و كێشەی بۆ دروستبووە، لەڕێگای كەسێكی دیكەوە زانیبوی كە ئێمە ئەو كارانە دەكەین، لەوێوە تەلەفۆنی بۆكردین و كێشەكەی خۆی باسكرد، ئێمەش سەیری حاڵەتەكەی ئەو و یاسای ئێرەمان كرد كە ئایا دەتوانین چی بۆ بكەین؟. لێرە لەسوید ئەگەر ژنێك بەزەواج هاتبێت و پێش دوو ساڵ جیابێتەوە لەمێردەكەی، ئیقامەكەی لێدەسەنرێتەوە، ئەویش ماوەی دوو ساڵەی تەواونەكردووە لەگەڵ مێردەكەی، بۆیە زانیمان كاتێك جیابۆتەوە لەمێردەكەی ئۆتۆماتیكییەن لەدائیرەی هیجرە ئیقامەكەی لێ سەندراوەتەوە، بەڵام لەسەر ڤیزاكەی ئیقامەكەی چەند ڕۆژێكی تێدامابوو، ئێمەش هەوڵماندا كە سوود لەو ماوە كەمە وەربگرین كە لەسەر ڤیزاكەی ماویەتی و پێمانگوت كە بەپەلە بلیتێك بكڕێت و بێتەوە بۆ ئێرە، بۆ ئەوەی لێرە كێشەكەی حەلبكات، بەڵام كاتێك پەیوەندی كرد دەبوو لەوێش شوێنێكی بۆ بدۆزینەوە، كە لەگەڵ ماڵی باوكی و خێزانەكەیدا كێشەی بۆ دروست نەبێت و پارێزگاری لێبكەن، تاوەكو ئێمە كۆمەكی هاتنەوەی دەكەین، بۆیە ناردمانە لای ڕێكخراوی ئاسودە تا كۆمەكی هاتنەوەیمان بۆ سوید كرد”.
بەرپرسی سەنتەری نینا ئەوەشی گوت كە “ئێستا لەهەوڵی ئەوەداین لەگەڵ پۆلیس و دائیرەی هیجرە چارەیەك بۆ كێشەی خەندە بدۆزینەوە، كە هەم پارێزراو بێت و هەمیش نەیگەڕێننەوە بۆ وڵاتی خۆی. لێرەش ئەوان دیكۆمێنتیان لایە كە پیاوەكەی زوڵمی لێكردووە و بێ پرسی خۆی جیابۆتەوە لێی، رەنگە بەهۆی ئەمە پیاوەكەی سزا بدرێت. هەروەها ئەم ژنە ئیقامەكەشی سەحبكراوەتەوە لەدائیرەی هیجرە و لەولاش كێشەی بۆ دروستبووە لەگەڵ خێزانەكەی و هەم ئێمە و هەمیش رێكخراوی ئاسودە ئاگاداری كێشەكەین، بۆیە كەیسەكەی بەجدی وەردەگیرێت، رەنگە پشتیوانی ئێمە بكرێت تالای ئێمە بمێنێتەوە، یان پۆلیس جێگایەكی دیكەی بۆ دابنێن كە ئەدەرەسەكەی مەخفی بێت و پاسەوانی بكرێت”.
لەباری ئەو هەڕەشانەی كە لەوڵاتی سوید لەسەر ئەو ژنە كوردەیە كە سەنتەری نینا گێڕاویەتەوە سوید و ئێستا داڵدەیان داوە (هەڵاڵە رافع) دەڵێت “ئێمە پشت بەقسەی خۆی دەبەستین، چونكە ناكرێ ئێمە بڕیار بدەین وایە یان وانییە، ژنێك هەڕەشەی لەسەر نەبێت داوا ناكات لەسەنتەرێكی داڵدەدان داڵدەی بدەن، زۆركات حاڵەت هەبوو وتویەتی هەڕەشەم لەسەرە، گوێی پێنەدراوە و دواتر هەڕەشەكە بووە بەڕاست. كچێكی گەنج كە ٦ مانگێك لەسوید ژیا بێت و بۆخۆی خاوەنی شەهادەبێت، بێگومان زۆرشت فێردەبێت، بەڵام تۆ دەبینی ئەم كچە شتە سەرەتاییەكانیش نازانێ چییە، نازانێ لەسوید مافی ئینسان چییە؟ كە نامەی تەڵاقەكەی بۆ ناردووە، نەیزانیوە بەپێی یاسای ئێرە دەتوانێ ئیستنافی بكات، یان كە مێردەكەی وتویەتی بەپۆلیس دەتنێرمەوە ئاگای لەوە نەبووە پۆلیسی سوید ناتوانێ بەبێ هۆ ئەو بنێرێتەوە، بەوە تێكەوتووە كە دەبینێ پەنابەر بەزۆر دەنێرنەوە”.

سڤیل: رزگار رەزا چوچانی – سوید

///////////////////////////////

له چالاكیه‌كی‌ بێ وێنه‌و سه‌رنج ڕاكێشدا كچانی‌ ئۆكرانیا دژی ئێران و به‌رده‌بارانی‌ سه‌كینه‌ ئاشتیانی‌

کچانی ئۆکرانیا، بۆ ناڕه‌زایه‌تی ده‌ربڕین له‌ به‌رامبه‌ر له‌سێداره‌دانی سه‌کینه‌ ئاشتیانی هێرشیان کرده‌ سه‌ر باڵوێزخانه‌ی ئێران و خۆیان رووت کرده‌وه‌.
ئه‌و کچانه‌ که‌ ئه‌ندامی رێکخراوی ژنانی (FEMEN) بوون، چالاکیه‌که‌یان له‌ به‌رده‌م باڵوێزخانه‌ی ئێران له‌ “کیڤ”ی پایته‌ختی ئۆکرانیا ئه‌نجامدا.

کچان و ژنانی ئۆکرانیا به‌ به‌رد هێرشیان کرده‌ سه‌ر باڵوێزخانه‌ و هه‌ندێک زیانیان به‌ بینای باڵوێزخانه‌ گه‌یاند و هه‌روه‌ها بۆ ئه‌وه‌ی زیاتر سه‌رنج بۆ سه‌ر چالاکیه‌که‌یان رابکێشن، له‌ به‌رده‌م کامێراکان خۆیان رووت کرده‌وه‌.

پۆلیس و هێزه‌ ئه‌منیه‌کانی ئۆکرانیا خێرا رووبه‌ڕووی چالاکڤانه‌ ژنه‌کان بوونه‌وه‌ و هه‌وڵیاندا له‌شی رووتیان بشارنه‌وه‌ و له‌و شوێنه‌یان دوور بخه‌نه‌وه‌. پاشان به‌هۆی ئه‌وه‌ی مۆڵه‌تیان بۆ خۆپیشاندانه‌که‌ وه‌رنه‌گرتوه‌، قۆڵبه‌ست کران و ئیفاده‌یان لێ وه‌رگیرا. تا ئێستا سه‌باره‌ت به‌ چالاکیه‌که‌یان، ئه‌و ژنانه‌، لێدوانیان بۆ رای گشتی نه‌داوه‌.

سه‌کینه‌ ئاشتیانی ته‌مه‌ن 43 ساڵ، دایکی دوو مناڵه‌ و به‌ تاوانی کوشتنی مێرده‌که‌ی و زینا، له‌ لایه‌ن دادگای کۆماری ئیسلامی ئێرانه‌وه‌ سزای به‌ردبارانکردنی به‌سه‌ر دا سه‌پاوه‌.24 کاتژمێر