بانگەوازییەک لە قەرەیلانەوە بۆ حکومەتی هەرێم: سنورەکانی رۆژئاوا بکەنەوە

بانگەوازییەک لە قەرەیلانەوە بۆ حکومەتی هەرێم: سنورەکانی رۆژئاوا بکەنەوە

پێنوسەکان ...

سه‌رۆکی کۆنسه‌ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی کۆما جڤاکێن کوردستان رایگه‌یاند که‌:" هه‌رچه‌نده‌ رۆژئاوای کوردستان بچوکه‌، به‌ڵام خزمه‌تی هه‌موو پارچه‌کانی تری کوردستانی کردووه‌." و ده‌ستنیشانی کرد که‌ پێویسته‌ هه‌موو پارچه‌کانی تری کوردستان خزمه‌تی رۆژئاوای کوردستان بکه‌ن و پشتگیری لێ بکه‌ن. کارایڵان بانگه‌وازی له‌ حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان کرد که‌ بۆ هاوکاری رۆژئاوای کوردستان، سنووره‌کان بکاته‌وه‌ و وتی:"ئێمه‌ ناڵێین پ

شتوانی سه‌ربازی بکه‌ن، ئێمه‌ ناڵێین با پێشمه‌رگه‌ یاخود گه‌ریلا بچن و ناوچه‌که‌ بپارێزن، گه‌له‌که‌مان خۆی خۆی ده‌پارێزێت، ئه‌گه‌ر ده‌ستێوه‌ردان و ده‌ستدرێژییه‌ک بکرێت ئه‌وا ده‌توانین هه‌ڵوێست نیشان بده‌ین."

سه‌رۆکی کۆنسه‌ی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی KCK موراد کارایڵان به‌شداری به‌رنامه‌یه‌کی تایبه‌تی که‌ناڵی ئاسمانی (Ronahî TV) بوو و بانگه‌وازی پشتیوانیکردن له‌ رۆژئاوای کوردستان کرد. کارایڵان رایگه‌یاند که‌ ئه‌وان به‌ هه‌موو شێوه‌یه‌ک پشتیوانی له‌ ده‌سته‌ی باڵای کورد ده‌که‌ن و ده‌ستنیشانی کرد که‌ تورکیا ده‌یه‌وێ رێگری له‌ پێگه‌ی کوردان بکات له‌ رۆژئاوای کوردستان و وتی:"کورده‌کانی ژێر داگیرکاری تورکیا به‌س نییه‌، ئه‌مجاره‌یان هێرش ده‌کاته‌ سه‌ر ده‌ره‌وه‌، که‌واته‌ پێویسته‌ هه‌ر کوردێکی خاوه‌ن شه‌ره‌ف و که‌رامه‌ت له‌دژی ده‌ربکه‌وێت و شه‌ڕ بکه‌ن."

کوردانی رۆژئاوای کوردستان به‌ته‌نیا نین

کارایڵان سه‌رنجی راکێشایه‌ سه‌ر سیاسه‌تی کوردان و وتی:" ته‌ڤگه‌ڕی ئازادی کورد له‌ رۆژئاوای کوردستان سیاسه‌تێکی راستی په‌یڕه‌و کردووه‌، نه‌بوو به‌ سه‌ربازی هیچ که‌سێک، له‌سه‌ر پێی خۆی راوه‌ستا و ئێستاش له‌ گۆڕان و گۆڕانکارییه‌کانی سوریادا بووه‌ به‌ خاوه‌نی هێزێک."

کارایڵان وتیشی:" له‌ حه‌له‌ب، (21) که‌سی ئێمه‌یان شه‌هید کرد، جارێکی تر سه‌ره‌خۆشی له‌ گه‌له‌که‌مان ده‌که‌ین و هیوای زووتر چاکبووه‌نه‌وه‌ بۆ برینداران ده‌خوازین. ئه‌و هێرشه‌ شه‌رمه‌زار ده‌که‌ین، دیاره‌ هیچ که‌سێک به‌ کۆمه‌ڵکوژکردن به‌ ئه‌نجام ناگات، خه‌ڵکی مه‌ده‌نی ده‌کوژرێن، وه‌کو له‌میدیاکاندا پێمان زانی، هه‌ندێک چالاکی وه‌ڵامدانه‌وه‌ ئه‌نجامدراون. ئه‌مه‌ مافێکه‌، به‌ڵام هیوادارین سیاسه‌تێکی راست په‌یڕه‌و بکرێت. کۆمه‌ڵکوژییه‌که‌ ئازاری دڵی هه‌موومانی داوه‌، به‌ڵام پێویسته‌ ئه‌مه‌ نه‌بێته‌ گۆڕانی سیاسه‌تی راست. پێویسته‌ به‌عه‌تفه‌وه‌ هه‌ڵسوکه‌وت نه‌کرێت، له‌و بڕوایه‌دام که‌ ده‌سته‌ی باڵا ئه‌م رووداوه‌ هه‌ڵده‌سه‌نگێنێت. به‌ڵی چالاکی وه‌ڵامدانه‌وه‌ هه‌یه‌، کوژرانیشی لێوه‌ هاتووه‌، به‌ڵام ئه‌گه‌ر لایه‌نی به‌رامبه‌ر درێژه‌ به‌ هێرشه‌کانی نه‌دا، پێویسته‌ هێڵی راست په‌یڕه‌و بکرێت. گه‌له‌که‌مان داوای مافه‌ سروشتی و ره‌واکانی ده‌کات، تێکۆشان به‌ره‌و پێشه‌وه‌ ده‌بات، پێویستی بزانرێت که‌ گه‌له‌که‌مان له‌و هه‌رێمه‌دا به‌ ته‌نیا نییه‌

، پێویسته‌ هیچ که‌سێک وا نه‌زانێت که‌ گه‌له‌که‌مان به‌ته‌نیایه‌، نه‌ رژێمی سوریا و نه‌ هیچ که‌سێکی تریش، ته‌نیا گه‌له‌که‌مان ده‌توانێ خۆی خۆی بپارێزێت."

پشتگیری ده‌سته‌ی باڵای کورد ده‌که‌ین

له‌ به‌رده‌وامی لێدوانه‌که‌یدا کارایڵان وتی:"یه‌کێتی کوردان مژارێکی گرنگه‌ و زۆر ستراتیژیه‌، ئێمه‌ له‌م چوارچێوه‌یه‌دا ئاواکردنی یه‌کێتی رۆژئاوای و بڕیاره‌ وه‌رگیراوه‌کان به‌ گرنگ ئه‌رێنی ده‌بینین هه‌روه‌ها پشتگیریشیان لێده‌که‌ین. پێویسته‌ هه‌موو که‌سێک پشتگیری لێ بکات، سه‌رجه‌م ته‌ڤگه‌ڕه‌کانی ژنان و گه‌نجان و هه‌موو که‌س و لایه‌نێک به‌شداری تێدا بکه‌ن. با هیچ که‌سێک به‌شێوه‌یه‌کی ته‌کتیکیانه‌ ته‌ماشای نه‌کات. ئه‌مه‌ مژارێکی زۆر ستراتیژییه‌، له‌وێ رێژه‌ی گه‌له‌که‌مان که‌مه‌، بۆیه‌ ئه‌گه‌ر یه‌کێتی نه‌بێت هێزه‌کانی تر هه‌وڵده‌ده‌ن له‌پێناو به‌رژه‌وه‌ندییه‌کانی خۆیاندا به‌کاری بهێنن. ئێمه‌ش پشتگیری له‌ ده‌سته‌ی باڵای کورد ده‌که‌ین، نوێنه‌ری ئیراده‌ی گه‌له‌که‌مانه‌، گه‌لی رۆژئاوای کوردستان، هیواداری که‌ رۆژ به‌ رۆژ به‌ره‌و پێشه‌وه‌ بچێت. پێویسته‌ یه‌کێتی سست نه‌کرێت و به‌هێزتر و په‌یتتر بکرێت. لامان ئاشکرایه‌ که‌ گه‌له‌که‌مان سیاسه‌تێکی به‌هێز به‌ڕێوه‌ ببات جێگای خۆی ده‌گرێت، به‌ڵام به‌پێچه‌وانه‌وه‌ هیچ جێگه‌یه‌ک به‌ده‌ست ناخات، گه‌له‌که‌مان ئێستاکه‌ له‌هه‌رێمه‌که‌دا بۆته‌ ئیراده‌یه‌ک و خۆی به‌ڕێوه‌ ده‌بات، ئه‌مه‌ شتێکی زۆر گرنگه‌ و پێویسته‌ هه‌موو که‌س به‌ هه‌موو هێزییه‌وه‌ پشتیوانی لێ بکات، ئێمه‌ به‌ هه‌موو شێوه‌یه‌ک پشتیوانی له‌ ده‌سته‌ی باڵای کورد ده‌که‌ین و پێویسته‌ گه‌له‌که‌مان هاوکاری بکات."

تورکیا ده‌یه‌وێت رێگری له‌ پێگه‌ی کوردان بگرێت له‌ رۆژئاوای کوردستاندا

ئێمه‌ سیاسه‌ته‌کانی ده‌وڵه‌تی تورک له‌به‌رامبه‌ر به‌ سوریا به‌سیاسه‌تێکی وانابینین که‌ ده‌وڵه‌تی تورک پڕ به‌ دڵ بێت تێیدا، ده‌وڵه‌تی تورک له‌ژێر پێشه‌نگایه‌تی AKP دا، له‌ سه‌رده‌می ده‌ستێوره‌دانی ئێراقیشدا له‌ ده‌ره‌وه‌ی پیلانه‌کانی هێڵرایه‌وه‌ و پاشان وتیان:"بۆچی ئێمه‌ تیایدا نه‌بوین ؟." کاتێک بابه‌تی سوریا که‌وته‌ رۆژه‌ڤه‌وه‌ به‌گوێره‌ی خۆیان ویستیان نه‌که‌ونه‌ هه‌ڵه‌ی رابردوویان له‌ ئێراقدا، ده‌یانه‌وێ وه‌کو عوسمانییه‌کیان سوریا بکه‌ن به‌ ویلایه‌تێکی خۆیان. تورکیا حه‌یرانی چاوی ئۆپۆزیسیۆنی سوریا نییه‌، لایه‌نگری دیموکراسیش نییه‌، هه‌تا دوێنێ به‌ هه‌موو شێوه‌یه‌کی په‌یوه‌ندی له‌گه‌ڵ‌ سوریا هه‌بوو و له‌ په‌یوه‌ندیدابوو، به‌ ئه‌سه‌دی ده‌گوت دۆست و برا، بینی که‌ رژێمی ئه‌سه‌د ئاینده‌ی نییه‌، مقه‌سه‌که‌ی گۆڕی. به‌گوێره‌ی به‌رژه‌وه‌ندییه‌کانی خۆی هه‌ڵسوکه‌وتی کرد و که‌وته‌ جوڵه‌وه‌. ئێستا له‌ تورکیا (10) هه‌زار کورد له‌ زیندانه‌کاندان، ده‌وڵه‌تی وه‌ها زوڵمکار چۆن ده‌بێته‌ لایه‌نگری دیموکراسی له‌ سوریا. به‌رژه‌وه‌ندی

یه‌کانی خۆی به‌ بنه‌ما ده‌گرێت، نایانه‌وێت کورد ببن به‌ خاوه‌نی پێگه‌ی خۆیان، له‌ به‌رامبه‌ر به‌ ره‌وشی ئێراق زۆر په‌شمانن. ئێستا ده‌یانه‌وێ رێگری له‌ پێگه‌ی کوردان بکه‌ن له‌ سوریا.

ده‌یانه‌وێ باشوری کوردستان گه‌مارۆ بده‌ن

ده‌یانه‌وێت کوردان له‌ هه‌موو شوێنێک لاواز بکه‌ن، ئه‌مه‌ ستراتیژی ئه‌وانه‌، به‌ڵام ئه‌مه‌ به‌ ئاشکرا ده‌رنابڕن و به‌ شێوه‌یه‌کی ته‌کتیکی ده‌یکه‌ن. بۆ نموونه‌ کوردان له‌نێوان خۆیاندا یه‌کێتیان دروست کرد، ئه‌وان زۆر عاجز و تووڕه‌ بوون. تا هه‌ولێر و که‌رکوک هاتن و ناڕه‌زایی خۆیانیان ده‌ربڕی. نایانه‌وێ کورد له‌ناو سه‌رله‌نوێ دیزاینکردنه‌وه‌ و له‌ سیسته‌می نوێی رۆژهه‌ڵاتی ناویندا هه‌بن. ئه‌مه‌ بناخه‌ی سیاسه‌ته‌کانیانه‌. ده‌ڵێن ئێمه‌ باشوری کوردستان به‌ سیاسه‌ت و دیبلۆماسی کۆنترۆڵ ده‌که‌ین و PKKش به‌ چه‌ک پاکتاو ده‌که‌ین، گه‌مارۆی باشوری کوردستان ده‌ده‌ین، ئه‌مه‌ش له‌ سه‌رله‌نوێ دیزاینکردنه‌وه‌که‌دا پیلان و ستراتیژی ئه‌وانه‌. ده‌ڵێن کورد له‌ باشور کورد خاوه‌نی پێگه‌یه‌کن، پێویسته‌ منیش ده‌ستبه‌رداری ئه‌و سیاسه‌ته‌ ببم، ته‌نانه‌ت ده‌یانه‌وێ پێگه‌ی باشوور گه‌مارۆ بده‌ن.

گه‌ر PKK نه‌بووایه‌ ..

ئێستا ده‌ڵێن PKK رۆژئاوی کوردستانی خسته‌ ژێر ده‌سه‌ڵاتی خۆیه‌وه‌، به‌ڵام هه‌موو که‌س ده‌زانێ PKK جیایه‌ و PYD جیایه‌، گه‌ر PKK نه‌بوایه‌ ئه‌وا به‌دوای هۆکارێکی تردا ده‌گه‌ڕان. له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ئه‌مڕۆ PKK هه‌یه‌، له‌ زاگرۆس، بۆتان و هه‌موو شوێنێکی باکوری کوردستان تێده‌کۆشێت و ئه‌وان ته‌نگه‌تاو ده‌کات، له‌به‌ر ئه‌مه‌ش ناتوانن ده‌ستیان درێژی رۆژئاوای کوردستان بکه‌ن وا ده‌ڵێن. ئه‌گه‌ر PKK نه‌بوایه‌، ئه‌و کاته‌ به‌ ده‌وڵه‌ت و سوپاوه‌ وه‌کو حوتێک هێرشی ده‌کرده‌ سه‌ر ناوچه‌که‌. ئه‌وان به‌هیچ شێوه‌یه‌ک نایانه‌وێ له‌ رۆژئاوای کوردستان گه‌لی کورد ببێت به‌ خاوه‌نی پێگه‌یه‌ک نایانه‌وێ له‌ ده‌ستووری بنه‌ڕه‌تی سوریادا کورد بناسرێن. هه‌ر بۆ ئه‌وه‌ش گوشار ده‌خه‌نه‌ سه‌ر ئۆپۆزسیۆن. ئێمه‌ نازانین که‌ ئۆپۆزسیۆن به‌هۆی ئه‌و گوشارانه‌ی تورکیاوه‌یه‌ یاخود هه‌ر خۆیان به‌و شێوه‌یه‌ نین، نایانه‌وێ دان به‌ مافه‌کانی گه‌لی کورددا بنێن، به‌ڵام له‌و بڕوایه‌داین که‌ گوشاره‌کانی تورکیا هۆکارن.

ناوچه‌ی قه‌ده‌خه‌کراو له‌دژی یه‌کێتی کورد

تا ئێستا ده‌وڵه‌تی تورک له‌م سیاسه‌ته‌یدا سه‌رکه‌وتوو نه‌بووه‌، چه‌ندین جاره‌ هه‌وڵ ده‌دات و ده‌یه‌وێت له‌ دژی یه‌کێتی نه‌ته‌وه‌یی کورد، ناوژه‌ی قه‌ده‌خه‌کراو دروست بکات و ده‌ستێوه‌ردان بکات، به‌ڵام سه‌رکه‌وتوو نه‌بووه‌. تا ئێستا ده‌وڵه‌تی تورک له‌ سیاسه‌تی خۆیدا له‌دژی کو

رد هه‌میشه‌ شکستی هێناوه‌، بۆیه‌ ده‌یویست ده‌ستێوه‌ردان بکات، به‌ڵام به‌ته‌نیا مایه‌وه‌.

به‌ڵام ئه‌گه‌ر ده‌ستدرێژیش بکاته‌ سه‌ر ناوچه‌که‌، گه‌لی کوردی رۆژئاوای کوردستان به‌ته‌نیا نییه‌، کوردان له‌ هه‌موو شوێنێک له‌دژی ئه‌و، به‌رخۆدانی ده‌که‌ن، له‌ ئه‌سته‌مبۆڵ، ئیزمیر، چوکورئۆڤا، سه‌رتاسه‌ری باکوری کوردستان، له‌ هه‌موو شوێنێک گه‌لی کورد له‌دژی ئه‌و سیاسه‌ته‌ راده‌وه‌ستێت. گه‌له‌که‌مان له‌ رۆژئاوای کوردستان ده‌ستی له‌به‌ر تورکیا نابه‌ستێت و ئه‌ویش به‌رخۆدانی ده‌کات. گه‌له‌که‌مان زانا و تێگه‌یشتوون، خاوه‌نی رێکخستنی خۆیانن، ده‌زگایان هه‌یه‌، هێزی خۆیان هه‌یه‌، هێزی خۆپاراستنیان هه‌یه‌، بۆ هه‌روا تورکیا ده‌توانێ ده‌سترێژی بکات ؟. بۆ ؟ ئه‌وه‌نده‌ ئاسانه‌. کورده‌کانی ژێر داگیرکاری تورکیا به‌س نییه‌، ئه‌مجاره‌یان هێرش ده‌کاته‌ سه‌ر ده‌ره‌وه‌، که‌واته‌ پێویسته‌ هه‌ر کوردێکی خاوه‌ن شه‌ره‌ف و که‌رامه‌ت له‌دژی ده‌ربکه‌وێت و شه‌ڕ بکات. پێویسته‌ گه‌له‌که‌مان سڵ له‌ تورکیا نه‌کاته‌وه‌ و خاوه‌نی ته‌کبیریش بن.

پێویسته‌ ئۆپۆزسیۆن به‌شێوه‌یه‌کی راست مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ کوردان بکات

له‌لایه‌کی تره‌وه‌ ئۆپۆزسیۆن، ئه‌گه‌ر له‌پێناو وڵاتێکی دیموکراتی تێده‌کۆشێت، ئه‌وا پێویسته‌ به‌ شێوه‌یه‌کی راست مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ کوردان بکات، به‌ڵام که‌ هاوکاریش له‌ ده‌ره‌وه‌ وه‌ربگرن و به‌گوێره‌ی هێزه‌ ده‌ره‌کییه‌کان مامه‌ڵه‌ بکه‌ن، ئه‌مه‌ نابێته‌ شتێکی راست، به‌ڵام له‌و بڕوایه‌شدا نیم AKP بتوانێت بیانخه‌ڵه‌تێنێت، AKP واده‌زانێ هه‌موو شتێکی بۆ جێبه‌جێ ده‌بێت و هه‌موو که‌سێکیش به‌گوێره‌ی ئه‌و مامه‌ڵه‌ ده‌کات، هه‌موو که‌سێک ئیراده‌ی خۆی هه‌یه‌، بۆ ئه‌وه‌ش حسابی ماڵه‌وه‌ له‌گه‌ڵ‌ بازاڕ نابێت به‌یه‌ک، حسابه‌کانی AKP سه‌رناگرن، چۆن وتی ئێمه‌ له‌ باکوری کوردستان PKK وه‌کو میلیتانه‌کانی تامیل پاکتاو ده‌که‌ین و حسابه‌کانی سه‌ریان نه‌گرت، به‌ هه‌مان شێوه‌ حسابه‌کانی له‌سه‌ر سه‌رتاسه‌ری کوردستانیش سه‌رناگرن.

پێویسته‌ حکومه‌تی هه‌رێم هاوکاری رۆژئاوای کوردستان بکات

هه‌رچه‌نده‌ رۆژئاوای کوردستان بچوکه‌، به‌ڵام له‌ تێکۆشانی نه‌ته‌وه‌یی ئازادی کوردستاندا رۆڵێکی گرنگی بینیوه‌. رۆژئاوای کوردستان پشتیوانی له‌سه‌رجه‌م پارچه‌کانی تری کوردستان کردووه‌، به‌تایبه‌تیش خزمه‌تێکی زۆری باشور و باکوری کوردستانی کردووه‌، له‌ تێکۆشانی ئێمه‌شدا گه‌لی رۆژئاوای کوردستان ره‌نجێکی مه‌زن و گرنگی داوه‌، بۆ ئه‌وه‌ش پێویسته‌ هه‌موو پارچه‌کانی تری کوردستان خزمه‌تی رۆژئاوای کوردستا

بکه‌ن. بۆ ئه‌وه‌ی گه‌له‌که‌مان له‌وێ سیسته‌می خۆی ئاوا بکات و بپارێزرێت، پێویسته‌ هه‌موو گه‌له‌که‌مان ئه‌رکی سه‌رشانی جێبه‌جێ بکات، پێویسته‌ پارچه‌کانی تری کوردستان هاوکاری سیاسی و دیبلۆماسی بکه‌ن. ئێستاکه‌ له‌وێ کێشه‌ی ئابووری هه‌یه‌، پێویسته‌ پارچه‌کانی تری کوردستان هاوکاری بکه‌ن. پێویسته‌ حکو

مه‌تی هه‌رێمی باشوری کوردستان له‌کاتێکی وه‌ها له‌جیاتی داخستنی سنووره‌کان له‌ رۆژئاوای کوردستان، پێویسته‌ سنووره‌کان بکاته‌وه‌، پێویسته‌ سنووره‌کان بۆ ئه‌و رێکخراوه‌ مه‌ده‌نییه‌ کوردستانی و ناونه‌ته‌وه‌ییانه‌ بکاته‌وه‌ که‌ خوازیاری هاوکاریکردنی رۆژئاوای کوردستانن. ئه‌گه‌ر هه‌موو شوێنێکیان لێ بگیردرێت، ئه‌مه‌ نابێت به‌ کارێکی راست، له‌و بڕوایه‌شدا نیم درێژه‌ به‌ کارێکی وه‌ها بدرێت.

ئێمه‌ ناڵێین نه‌پێشمه‌رگه‌ و نه‌ گه‌ریلاش بچنه‌ ئه‌وێ .. به‌ڵام

رۆژئاوای کوردستان هه‌میشه‌ رۆڵێک گه‌وره‌ی بینیوه‌ و قاره‌مانی مه‌زنی لێ ده‌رکه‌وت، میلیتانی مه‌زنی لێ ده‌رکه‌وت، ئێمه‌ ناڵێین پشتگیری سه‌ربازی بکه‌ن، ئێمه‌ ناڵێین با پێشمه‌رگه‌ یاخود گه‌ریلا بچنه‌ ئه‌وێ و بیپارێزن، گه‌له‌که‌مان خۆی خۆی ده‌پارێزێت. گه‌ر ده‌ستدرێژی بکرێت، ئه‌وکات ده‌توانین هه‌ڵوێستی خۆمان ده‌ستنیشان بکه‌ین. پێویسته‌ هه‌موو پارچه‌کانی تری کوردستان، پێویسته‌ گه‌له‌که‌مان له‌ هه‌موو شوێنێک پشتگیری بدات و پێویسته‌ رێگای پشتگیریکردن و هاوکاری له‌ گه‌له‌که‌مان بکرێته‌وه‌.

بانگه‌وازییه‌ک بۆ پێشه‌نگه‌کانی رۆژئاوای کوردستان

با هیچ که‌سێک نه‌که‌وێته‌ حسابی ورد و بچوکه‌وه‌ و نه‌ڵێن با که‌م بێت و بۆ من بێت، با هه‌ر که‌س بڵێت با زۆربێت و بۆ هه‌موو مان بێت. ئه‌مه‌ بۆ یه‌کێتی نه‌ته‌وه‌یی، بۆ کوردستانێکی خاوه‌ پێگه‌ و ئازاد، پێویستی بنه‌ڕه‌تییه‌. ئه‌مه‌ سه‌رده‌مێکی زێڕین و مێژووییه‌، بۆ ئه‌وه‌ش پێویسته‌ هه‌موو که‌س به‌ هه‌موو شێوه‌یه‌ک به‌شداری بکات، چی فیداکارییه‌ک پێویست بێت بیکه‌ن. ده‌ستکه‌وته‌کان به‌هێز بکه‌ن، ئه‌مه‌ سه‌رده‌می شۆڕشه‌، به‌ده‌یان ساڵ ناخایه‌نێت، سه‌رده‌مێکه‌ دێت و ده‌ڕوات، پێویسته‌ بناخه‌کانی باشتر پته‌وتر بکرێن.

پێویسته‌ هه‌موو سیاسه‌تمه‌دارانی رۆژئاوای کوردستان له‌ هه‌ر پارت و لایه‌نێکی سیاسیش بن بێ جیاوازی، ئێمه‌ هیچ کاتێک جیاوازی ناخه‌ینه‌ نێوان هیچ هێز و لایه‌نێکه‌وه‌، ده‌شێت هه‌ندێک پارت و لایه‌ن له‌لایه‌نی هێڵه‌وه‌ مامه‌ڵه‌مان له‌گه‌ڵ بکه‌ن، ده‌بێت شتێکی وه‌ها هه‌بێت، به‌ڵام ئێمه‌ له‌ بواری سیاسییه‌وه‌ هیچ جیاوازییه‌ک ناخه‌ینه‌ نێوان هیچ که‌سێکه‌وه‌. هه‌موو پارت، لایه‌ن و که‌سێک له‌ژێر چه‌تری ده‌سته‌ی باڵای کورد دا بێت، هیچ جیاوازییه‌کی بۆ ئێمه‌ نییه‌، ده‌شێ PYD گه‌وره‌ترینیان بێت و رۆڵی له‌ هه‌موویان زیاتر بێت.

هه‌موو شتێک به‌ هه‌ڵبژاردنه‌

ئێمه‌ هه‌میشه‌ به‌ راست و دروستییه‌وه‌ پشتگیریی بده‌ینه‌ ده‌سته‌ی باڵای کورد، دادپه‌روه‌ری و ویژدانی بۆ ئێمه‌ بناخه‌ییه‌، پێویسته‌ هه‌موو شتێک به‌ هه‌ڵبژاردن بێت، پێویسته‌ یه‌کسانی، ئازادی و ئازادی ژن هه‌بێت. گه‌ر ئازادی ژن هه‌بێت، ئازادی کۆمه‌ڵگاش ده‌بێت. یه‌کسانی ژن و پیاو، یه‌کسانی هه‌رێمه‌کان و یه‌کسانی ده‌وروبه‌ر هه‌بێت که‌ ئه‌مه‌ش کلتووری دیموکراسییه‌.

پێویسته‌ گه‌له‌که‌مان ئه‌نجوومه‌نه‌کانی خۆی به‌هێز بکات، رێکخراوه‌ی خۆی ئاوا بکات، دادپه‌روه‌ری خۆی، حقوقی خۆی بخوڵقێنێت. پێویسته‌ له‌لایه‌نی ئابوورییه‌وه‌ هه‌وڵ و ته‌قه‌لا بدرێت، کێشه‌ کۆمه‌ڵایه‌تیه‌کانی خۆیان چاره‌سه‌ر بکه‌ن. ده‌شێت له‌ سوریا هێرش بێنه‌ ئاراوه‌، بۆ ئه‌وه‌ش پێویسته‌ گه‌له‌که‌مان هۆشمه‌ند بێت، پێویسته‌ گه‌له‌که‌مان له‌ هه‌موو بوارێکه‌وه‌ به‌که‌ڵکی خۆیان بێن، پێویسته‌ گرنگترین و بنه‌ڕه‌تترین لایه‌ن که‌ لایه‌نی پاراستنی خۆیان به‌هێز بکه‌ن. ئێره‌ رۆژهه‌ڵاتی ناوینه‌، کێ خاوه‌نی هێز بێت ئه‌و خاوه‌ن ئیراده‌یه‌.

پێنوسەکان 

-----------------------

تابلۆی کچێکی سەربڕاو

نوسینی : ئیدریس یبراھیم..

سڵاو ئەی خاتونی خودا وەندی ناسکی و جوانی ....

خاتون بیرمە پڕ بەدڵە پاکەکەت پێت ئەوتم "دەمەوێت لەنێو پێخەفی خەونەکانمدا زۆرترین ئامانج بەدی بھێنم" لەخەیاڵی ئەوەدا بوویت بەروحێکی ئازادەوە لەدەرگای ژیان بدەی , وێنەیەکی پاک وەک دڵاپاکەکەت بکێشی . ئەوکاتەی تۆ تابلۆی ژیانی خۆت نەخشاند , وەچەی خێزانێکی فیوداڵی ناوچەیەکی ئەم ھەرێمەبوویت , رۆڵای گەرەکێکی ھەژارنشینی ناوچەی شەر و ئاشتی بوویت , ھەڵگری توخمەکانی دایکێکی جگەرسوتاوبوویت , ئەت ویست پێناسەیەک لەچاوەکانی خۆتەوە بۆژیان و نیشتیمان بکەی , لەم قۆناغەی ژیاندا جوانیەکانی ناخی پڕ عەسرەتت بەرجەستەبکەی . بەڵام ئەفسوس تەمەن رێگەی نەدایت ئەونیشتیمانەی لەچاوەکانی خۆتدا نەخشاندبووت ھەنگاوی بۆبنێیت , تۆ زۆر ژیایت لەچاو ھاورێکانت  ,ئەو زەمەنەی تۆ تێیدا ژیایت دەبوو خاوەن مستەکۆڵایەکی بەھێزبیت , سوارچاکێکی چالاک و تیرھاوێژێکی بلیمەت بی لەپێناو بەرگری کردن لەکەرامەتی مرۆڤ بوون . لەم زەمەنەی ئێمە تێیدا دەژین ھیچ جیاوەزی نییە لەزەمەنی رابردوو , ھەموومان وێڵین بەدوای پارچەیەک مۆسیقای ونبوو, مۆمەکان ڕوولەکزین و فرمێسکەکان تادێت روولەزیادبوون دەکەن , زەمەنی مۆسیقا و زمانی ووشەو دەستی قەڵام و وتەی شێعر زمانی ئەم سەردەمە نەمان , ئێستا زمانی فیشەک و چەقۆ حوکمی ئەم جیھانە درۆزنە دەکەن , ھەموومان رۆژانە چەندین جار دەمرین بەڵام تۆ ئاسودەبە کەیەک جار مردیت . ئەوکاتەی  شەم شەمە کوێرەکانی ئەو زەمەنە خوێنی گەشی تۆیان کردە سەرزەوی , شەرمم لەپیاوبوونی خۆم کرد , ئەو رۆژە شەوو بەسەر جیھانێکی تردا تێپەڕی , شاشەی تیڤیەکان فرمێسکیان دەڕشت , رادیۆکان دەنگیان نوسابوو , بڵندگۆی مزگەوتەکانیش وەک خۆی , جادەکان پڕلەشەرمەزاری و دیوەخانەکان بێشەرمانە وەک جاران پڕلەقاقە و چەقۆیەکانیش تیژتر لەتیژی , قەڵەمەکان بوێرانە تۆیان دەنوسیەوە , گەنجانی نیشتیمانەکەشت سەربەرزانە لەو فەزا ئەلیکترۆنیە , وێنەکەتیان دەرازاندەوە . ئێستا  خێراتر لەرەشەبا و ھەڵوەرینی گەڵاو گوڵی درەختەکان لەوەرزی پایزدا , تەمەنی ئێمەش ئاوە تێدەپەرێ لەم زەمەنە مەل موسەدا کە بەھەکان ڕوولەکزی ئەکەن . تۆش بێبەکانە جێتھێشتین وەک کۆترێکی سپی بەجەستەیەکی بریندارەوە نیشتیمانی غەدر و خێل و خیانەتت بەجێھێشت , ئارەقی شەرمەزاریت بەدیوەخانەکان بەخشی .

بنوو لەم نیشتیمانەی کۆچت بۆی کردووە , ئاسودەبە رۆژێک تۆش ھەواڵی مەرگمان دەبیستی و دێیتە پێشوازیمان , تا ئەوزەمەنە دێت لەدیار تابلۆ سەربەرزەکەتەوە لەگەڵ دیوەخان و خێڵ و عەشایر دەجەنگین .......... ئیتر ئاسودەبە

پێنوسەکان
-------------------------

  لاوژە جەواد، چالاکوانی یەکسانی ژن و پیاو: سێکس بۆتە بابەتێکی ئەخلاقی و ناوبردنی بڤەیە

دیمانە: ستیڤان شەمزینانی..

*کۆمەڵگای کوردیی لەسەر مەسەلەی سێکس زۆر لە دواوەیە.

* لە کوردستان لە کاتی روودانی دەستدرێژیی سێکسی، پێش لێکۆڵینەوە ژنەکە دەکوژن.

لاوژە جەواد، چالاکوانی یەکسانی ژن و پیاو، لەم دیمانە تایبەتەدا، باس لە پرسی توندوتیژیی دژی ژنان و پرسی ھۆشیاریی سێکس لەلای تاکی کوردیی دەکات، لەلایەکی ترەوە باس لە روانگەی پیاوی کورد دەکات لە ھەمبەر ئافرەت و رەخنەی ئەوەش لە دەسەڵات دەگرێت ھۆکاری یارمەتیدەری چەوساندنەوەی ژنانە.

ستیڤان: کوشتنی ژنانی کورد لە ئەوروپا بۆتە دیاردەیەکی دزێو. بە بڕوای تۆ کوشتنی ژنانی کورد لە ئەوروپا بۆچی دەگەڕێتەوە؟.

لاوژە جەواد: سەرھەڵدانی دیاردەی کوشتنی ژنانی کورد لە ئەوروپا چەند ھۆکاری ھەیە، بەدوای راپەڕینە جەماوەرییەکەی خەڵکی کوردستان لە بەھاری ساڵی ١٩٩١، بەھۆی بڵاوبوونەوەی چەک و ھەڵوەشانەوەی نەزمی کۆمەڵگا، ژنان گەورەترین قوربانی بوون. بە ھەزاران ژن لەژێر ناوی پاراستنی نامووسەوە تیرۆر کران، دەسەڵاتی کوردیی لەبەر بەرژەوەندیی تەسکی خۆی و راکێشانی خێڵەکان بە لای خۆیدا چاوپۆشی لەو دیاردەیە کرد و ژنان کە نیوەی کۆمەڵگان بوونە قوربانی. ھەروەھا یاسای دواکەوتووانە و دژە ژنی ئەحوال مەدەنی و شەخسی عێراقی کە شەرعیەتی داوە بە کوشتنی ژنان بۆ کڕینەوەی شەرەفی خێزان ساڵەھای ساڵ لە دادگاکانی کوردستان کاریان پێکرا، ئەو دیاردەیە تا راددەیەک بوو بە کولتووری کۆمەڵگا.

خەڵکانێکی زۆر بەھەمان فەرھەنگی پیاوسالارییەوە روویان کردە ئەوروپا. وڵاتانی ئەوروپاش بەناوی رێزگرتن لە کولتوورە جیاوازەکان، جێگا و رێگای زۆری بە پەرەپێدانی سووننەت و تەقالیدی دواکەوتووانە بەخشی، تا راددەیەک لە ھەموو ئەو وڵاتانەی کە پەنابەر وەردەگرێت رێگەیان پێدراوە کە گەڕەک و شوێنی تایبەتی خۆیان ھەبێت! ئەوەش وای کردووە ئەوان تێکەڵی خەڵکی ئەو وڵاتانە نەبن، کاتێک کە سەردانی ئەو گەڕەکانە دەکەیت ھەست ناکەیت بەشێکن لە ئەوروپا، زمانی قسەکردن تا دەگاتە شێوەی جلوبەرگ پۆشین و ھەڵسوکەوتی رۆژانەیان جیاوازە.

دانیشتوانی ئەو ناوچانە خۆیان گۆشەگیر کردووە، لە وڵاتەکەی خۆیان دابڕاون و نەیانتوانیوە تێکەڵی کۆمەڵگای ئەوروپاش بن. مەراکزی مەزھەبی و مزگەوتی زۆر لەو وڵاتانە کراونەتەوە، لە زۆربەی شوێنەکان یاسا و حوکمی کۆمەڵگا بە رەسمی ناناسن و لە رێگەی سوڵحی عەشائیرییەوە بە دوای چارەسەری کێشەکانیاندا دەگەڕێن. کۆنەپەرستان و ئیسلامی سیاسیی زۆر بەئاسانی لەو شوێنانە گەرا دادەنێن و دەتوانن بەناوی فەرھەنگ و کولتووری خۆماڵییەوە بیر و باوەڕی کۆنەپەرستانە لەلای خەڵکانی وڵاتانی رۆژھەڵاتی ناوەڕاست بەھێز بکەن، لە زۆر شوێن منداڵەکانیان دەنێرنە خوێندنگای تایبەت و مەزھەبی لە جیاتی خوێندنگای گشتی، لەوێ فێری بەھا و بایەخی خۆماڵی دەبن و فێر دەکرێن ئەوان جیاوازن، جۆرێک مێشکیان پڕ و نامۆیان دەکەن بە مافە سەرەتاییەکانی ئینسانەوە، ئەگەر کچەکانیان بەدڵی ئەوان نەجوڵێنەوە ئەوا فشاری کۆمەڵایەتیان دەخەنە سەر و تانەو تەشەریان لێ دەدەن تا کەسوکاریان ناچار دەکەن بە کوشتنی ئازیزانی خۆیان.

بە گشتیی گرژبوونەوەی دەماری نامووسیی لە لای خەڵکانی رۆژھەڵاتی ناوەڕاست و بە تایبەت کوردەکان لە ئەوروپا زۆر زیاترە و رێژەی جیابوونەوە و توندوتیژیی زۆر بەرزە. ژنانی کورد لە ئەوروپا دەستیان ئاواڵاترە و ئازاترن بۆ رووبەڕووبوونەوە لە بەرامبەر نا عەدالەتی، ئەمەش چەند ھۆکاری سەرەکی ھەیە:

١-کۆت و بەندی ئابووری ژیانیان بەرتەسک ناکاتەوە، لە ئەوروپا تا راددەیەک ژنان مافەکانیان دەستەبەر بووە، بۆ نموونە لە بواری ئابووری سەربەخۆن و نانی رۆژانەیان ھەڵنەواسراوە بە باوک یان مێردەوە.

٢- یاسا، پۆلیس و کۆمەڵگا وەک ئینسانێک پاڵپشتی لێدەکەن. جێگای پاراستن و داڵدەدان تەنیا بە نوکەیەک مسۆگەرە.

٣- ئەو ژنانەی لە ئەوروپا جیا دەبنەوە، دوورن لە نیشتمان و تا راددەیەکی زۆر پارێزراون لە شاڵاوی قسە و قسەڵۆک و گووشاری کۆمەڵایەتی.

٤-بابەت لەسەر پەیوەندیی نێوان ژن و پیاو و ھۆشیاریی لەسەر چۆنییەتی خێزان وانەیەکی سەرەیکی خوێندنگاکانە و ژنان زیاتر بە مافەکانی خۆیان ئاشنا دەبن.

ستیڤان: بە بەراوورد بە ساڵانی رابردوو. ئایا رێژەی کوشتنی ژنانی کورد لە ئەوروپا لە پەرەسەندندایە یان بە پێچەوانەوە؟. ئایا ھیچ ئامارێک ھەیە لەسەر رێژەی کوشتن و تیرۆری ژنی کورد لە ئەوروپا؟.

لاوژە جەواد: سەبارەت بە کوشتنی ژنانی کورد لە ئەوروپا ھیچ ئامارێکی دەقیق نییە، لەبەر ئەوەی لە وڵاتانی ئەوروپایی تاوانی ژن کوشتن وەک ھەر تاوانێکی تر سزای توندی ھەیە، زۆرێک لەو خێزانانەی کە دەیانەوێت کچ- ژنەکانیان بکوژن، لەبەرئەوەی رووبەڕووی یاسا نەبنەوە، کچ و ژنەکانیان دەخەڵەتێنن و دەیانبەنەوە بۆ وڵاتەکانی خۆیان و لەوێ دەیانکوژن،. من پێموایە زۆر بەکەمی رێژەی ئەو کەسانە ئاشکرا دەبێت کە بەو شێوەیە دەکوژرێن. دیاردەیەکی تر کە زۆر بەرچاوە ئەوەیە، کاتێک ژنێک جیا دەبێتەوە، پیاوەکەی بۆ تۆڵەکردنەوە منداڵەکانی دەفڕێنێ و دەگەڕێتەوە وڵاتەکەی خۆی.

ستیڤان: گرنگیی دروستکردنی ھۆشیاریی سێکسیی لای تاکی کورد، چۆن دەبینیت؟. پێتوانییە راگەیاندنی کوردیی ھێشتا شەرم لە ورووژاندنی بواری سێکس دەکاتەوە؟

لاوژە جەواد: کۆمەڵگای کوردیی وەک کۆمەڵگا کۆنەپەرست و رەجعییەکانی دەوروبەری لەسەر مەسەلەی سێکس زۆر لە دواوەیە، ھۆشیاریی و زانست لە ئاخرین پلەی نزمی دایە، قسەکردن لەسەر سێکس عەیب و عارە و لە پرۆسەی خوێندن گرنگی پێنەدراوە. سێکس بۆتە بابەتێکی ئەخلاقی و ناوبردنی بڤەیە، ژمارەی ئەو کەسانەی کە دەوێرن بە ئاشکرا باسی سێکس بکەن زۆر کەمە. راگەیاندنی کوردیی بۆ ورووژاندنی بواری سێکس کێشەکەیان شەرم کردن نییە، چ دەسەڵاتدار و چ ئۆپۆزسیۆن نە دەوێرن و نە لەبەرژەوەندیشیاندایە. ھۆشیاریی سێکسی بەشێکە لە زانستی خۆناسین و ھۆشیاریی کۆمەڵایەتی کە ژەھرە بۆ دەسەڵاتی کوردیی و مەزھەب.

ھۆشیاریی لەسەر سێکس، کارێکی گرنگ، حەیاتی و پێویستە بۆ کۆمەڵی پێشکەوتوو. فێرکردن بەشێوەیەکی زانستییانە لەسەر سێکس دەتوانێت دەیان نەخۆشی کەم بکاتەوە یان بەر بە بڵاوبوونەوەیان بگرێت و ھەروەھا کاریگەریی ھەیە لەسەر پرۆسەی مناڵبوون. تاکی کۆمەڵگای کوردیی زانیاریی کەمە لەسەر جسمی خۆی، لە تەمەنی ھەرزەکاریدا، کاتێک ھۆڕمۆنەکانی بەدەن دەگۆڕێن و ئاڵوگۆڕی فسیۆلۆجی دێتە ئاراوە، کێشە لای کچان و کوڕان دروست دەکات و تا ئەو راددەیەی کە نازانن ئەوە چییە روودەدات و چی دەگەیەنێت. تا ئەوەی دەگاتە پەیوەندیی نێوان ئینسانەکان.

ستیڤان: ھەست ناکەیت پیاوی کورد تەنیا وەک ئامڕازێکی سێکسیی سەیری ئافرەت دەکات؟. ھەرواش پێتوانییە ئافرەتی کورد ھەمیشە حەزەر لە پیاو دەکات و وەک پەلاماردەر لێی دەڕوانێت؟

لاوژە جەواد: تەنیا پیاوەکان نین کە ژن وەک ئامڕازێکی سێکسی دەبینن، بەڵکو ئەم نەخۆشییە لە دووتۆی کولتووری کوردیی پەپکەی بەستووە و تەواوی جومگەکانی کۆمەڵگای کوردیی تەنیوە، زۆربەی پیاوان بەم شێوەیە بیر دەکەنەوە، ئەگەر بە ھەڵکەوت لە چۆڵایی ژنێک کەوتە سەر رێگەیان دەبێت دەستدرێژیی بکەنە سەر، ئەگەر نەیکەن ئەوە خۆیان بە کەم دەزانن، زۆر جار ئەم دیاردەیە روو دەدات، بە چەند پیاو پەلاماری ژنێکیان داوە. بەم ھۆیەوە زۆربەی ژنان ترساون و ھەرگیز ناوێرن بە تەنیا تووشی ھەڵکەوتی چۆڵەوانی ببن، نەکا پەلامار بدرێن و ژیانیان کۆتایی پێ بھێندرێت. بەداخەوە لە کوردستان وای لێھاتووە لە کاتی روودانی دەستدرێژیی سێکسی، پێش لێکۆڵینەوە ژنەکە دەکوژن، چوونکە نامووس و غیرەت رێگە نادات پیاوی کورد دایک، خوشک یان ژنی ئەتککراوی ھەبێت.

ستیڤان: تا ھەنووکە ئافرەتی کورد رووبەڕووی تەنگ پێھەڵچنینی سێکسیی دەبێتەوە. بۆچوونێک ھەیە پێیوایە ئەمە بۆ لاوازیی کەسیەتی ئافرەتی کورد دەگەڕێتەوە. تۆ لە مبارەوە چ را و سەرنجێکت ھەیە؟

لاوژە جەواد: بە داخەوە، دەستدرێژیی و پەلاماری سێکسیی بۆ سەر ژنان و منداڵان بەردەوامە و رۆژ لە دوای رۆژ زیاتر پەرە دەستێنێت. ھەروەک پێشتریش ئاماژەم پێدا، دەسەڵاتی ئەحزابی کوردیی رۆڵی سەرەکی گێڕاوە بۆ برەودان بەم دیاردەیە، نە تەنیا ھیچ ھەنگاوێکیان نەناوە بە مەبەستی کۆتایی ھێنان بە دەستدرێژیی و توندوتیژیی دژی ژنان، بەڵکو بە شێوازی جۆراوجۆر ھەوڵیان داوە کێشەی لەم بابەتە ئاڵۆزتر بکەن و زیاتر کۆمەڵگا مەشغوڵ بکەن، قازانجی دەسەڵات لەوەدایە بابەتی رۆژانەی گوندەکان و گەڕەکەکانی شار لە سەر ناکۆکی نێوان دوو عەشیرەت بێت نەک بابەت لەسەر رەفاھیات، کارەبا، ھەلومەرجی منداڵان، خوێندنگا، جادە و کۆڵان.

تەنیا دەسەڵات بەرپرسە لەم تاوانکارییانە، لەبەر ئەوەی خوێندنگا و پرۆسەی خوێندن منداڵان ئامادە ناکات بۆ رووبەڕووبوونەوە لەگەڵ کۆمەڵگایەکی ھاوچەرخ، پێشکەوتوو، یەکسانیخواز و ئینساندۆست. لە جیاتی فێری لێبردویی و دڵئاوەڵەیی بن فێری کەللەڕەقیی و تۆڵەسەندن دەبن، لە جیاتی فێری مافی یەکسان بۆ ژن و پیاو بن فێری ژن نیوەی پیاو و ژن ئامڕازی حەسانەوەی پیاو و کێڵگەی بەرھەمھێنانی منداڵە دەبن.

لەلایەکی ترەوە دەسەڵات تاوانبارە چوونکە ژنان ھیچ پشت و پەنایەکیان نییە، ھەتا مومارەسەی مافەکانی خۆیان بکەن، ئەگەر بۆ بەدیھێنانی مافە رەواکانیان بەرھەڵستی خێزان ببنەوە، یکەم بەھۆی نەبوونی سەرچاوەی ئابووری سەربەخۆ دەخرێنە سەر جادە و دووەم جێگایەک نییە بە کردەوە پەنایان بدات. دەسەڵات تاوانبارە چوونکە تاکو ئێستاش یاسایەکی دادپەروەرانە نییە، بەدواداچون بکات لە کێشەی ژنان و تاوانباران سزا بدات. لە ماوەی دەسەڵاتدارێتی ئەحزابی کوردیدا دەیان ھەزار ژن بوونەتە قوربانی بەڵام چەند کەسیان لە دادگایەکی دادپەروەرانەدا سزایان وەرگرتووە؟.