Ariel Time
/////////////
سازمان عفو بین الملل گفته سفارتخانه های سوریه به شکلی سازمان یافته معترضان در خارج از کشور را می ترسانند
//////////////////////////
هەولەکانی رۆژ تیڤی دەنگو باسی ئیۆارە
///////////////////////
فرهاد وکیلی، وسط بازی والیبال در هواخوری بند شهید هدی صابر (بند 350 اوین) بود که از بلندگوی بند نامش را خواندند، رفت و دیگر برنگشت، اعدامش کردند.
چهارسال در زندان بود و زیر تیغ. چهارسال دلهره و اضطراب، چهار سال دوری از خانه و خانواده. خودش هم خسته شده بود از بلاتکلیفی و انتظار، یکبار که چند بازرس رفته بودند بند 350 از آنها پرسیده بود چرا در اجرای حکم اعدامش تعلل می کنند؟!
وکیل بند بود در بند 350 و محبوب بین هم بندیان، وکیل بند رابط زندانیان با مسئولان بند است. بخاطر همین هر روز چند بار از بلندگوی بند اسمش را می خواندند، هربار که زندانی جدیدی وارد بند شود وکیل بند باید او را به اتاقش ببرد، افسر نگهبان هرکاری داشته باشد وکیل بند را صدا می کند.
حالا تصور کنید کسی که حکم اعدام دارد روزی چند بار اسمش را بخوانند از بلندگو. خودش و هم بندیانش با شنیدن نامش دلهره می گیرند و اضطراب که نکند می خواهند ببرند برای اعدام.
تاریخ اعدام هیچکس مشخص نیست و این باعث می شود هربار با صدا کردن دوستی که حکم اعدام دارد دل هم بندیان به لرزه بیفتد.
فرهاد وکیلی اواسط اردیبهشت سال گذشته با هم بندیانش مشغول بازی والیبال بود که اسمش را از بلندگو صدا کردند : " آقای وکیلی، آقای وکیلی لطفا به افسر نگهبانی ". با بدنی عرق کرده از بازی والیبال گفت که به بازی ادامه دهید تا برم برگردم، بدون خداحافظی رفت اما دیگر برنگشت.
فرزاد کمانگر، علی حیدریان و شیرین علم هویی نیز همان روز همراه با فرهاد وکیلی اعدام شدند. فرزاد در بند هفت اوین که محل نگهداری زندانیان مالی است و علی حیدریان نیز در زندان رجایی شهر نگهداری می شدند.
اسم فرهاد وکیلی را که از بلندگو صدا کردند دیگر زندانیان تصورشان این بود که حتما یا زندانی جدیدی آمده یا افسر نگهبان کارش دارد، چند ساعتی گذشت اما نیامد، اضظراب و دلهره و نگرانی ها بیشتر شد. بعد از بردن فرهاد وکیلی تلفنهای بند 350 را هم قطع کردند تا مبادا دوستان فرهاد با خانواده اش تماس بگیرند. شب اعلام زمان خاموشی شد اما خبری از فرهاد وکیلی و فرزاد کمانگر نشد، دیگر زندانیان مطئن شدند که دیگر برنمی گردد. فردای همان روز هر چهار نفر اعدام شدند و دو روز بعد هم تلفنهای بند مجددا وصل شد.
جعفر کاظمی و محمد حاج آقایی را هم با این دروغ که باید جعفر به دادگاه و حاج ممد به بهداری اعزام شود از هم بندیانشان جدا کردند. علی زاهد، عبدالرضا قنبری، جواد لاری، احمد و محسن دانش پور مقدم و چند نفر دیگر نیز هر لحظه منتظر اجرای حکمشان هستند.
اجرای حکم اعدام زندانیان سیاسی معمولا دوشنبه ها انجام می شود. شنبه و یکشنبه بدترین روزها برای دوستانی است که زیر تیغ هستند. اگر قرار به اعدام باشد یکی از این دو روز صدایشان می کنند و می برند، یک شب انفرادی و فردایش اعدام ....
شنبه و یکشنبه که تمام می شد عبدالرضا قنبری می گفت : " این هفته هم زنده موندم ".عبدالرضا همچنان روزها و هفته ها را می گذراند و منتظر اجرای حکم یا شنیدن خبر لغو حکمش!
هر دقیقه انتظار برای شنیدن اسمت از بلندگوی بند کشنده تر از اعدام است. رنج فراوانی می کشند زتدانیان بی گناهی که حکم اعدام دارند، انتظار و رنجی که یک دقیقه اش را هیچ کس نمی تواند حتی تصورش راهم بکند.
چهارسال در زندان بود و زیر تیغ. چهارسال دلهره و اضطراب، چهار سال دوری از خانه و خانواده. خودش هم خسته شده بود از بلاتکلیفی و انتظار، یکبار که چند بازرس رفته بودند بند 350 از آنها پرسیده بود چرا در اجرای حکم اعدامش تعلل می کنند؟!
وکیل بند بود در بند 350 و محبوب بین هم بندیان، وکیل بند رابط زندانیان با مسئولان بند است. بخاطر همین هر روز چند بار از بلندگوی بند اسمش را می خواندند، هربار که زندانی جدیدی وارد بند شود وکیل بند باید او را به اتاقش ببرد، افسر نگهبان هرکاری داشته باشد وکیل بند را صدا می کند.
حالا تصور کنید کسی که حکم اعدام دارد روزی چند بار اسمش را بخوانند از بلندگو. خودش و هم بندیانش با شنیدن نامش دلهره می گیرند و اضطراب که نکند می خواهند ببرند برای اعدام.
تاریخ اعدام هیچکس مشخص نیست و این باعث می شود هربار با صدا کردن دوستی که حکم اعدام دارد دل هم بندیان به لرزه بیفتد.
فرهاد وکیلی اواسط اردیبهشت سال گذشته با هم بندیانش مشغول بازی والیبال بود که اسمش را از بلندگو صدا کردند : " آقای وکیلی، آقای وکیلی لطفا به افسر نگهبانی ". با بدنی عرق کرده از بازی والیبال گفت که به بازی ادامه دهید تا برم برگردم، بدون خداحافظی رفت اما دیگر برنگشت.
فرزاد کمانگر، علی حیدریان و شیرین علم هویی نیز همان روز همراه با فرهاد وکیلی اعدام شدند. فرزاد در بند هفت اوین که محل نگهداری زندانیان مالی است و علی حیدریان نیز در زندان رجایی شهر نگهداری می شدند.
اسم فرهاد وکیلی را که از بلندگو صدا کردند دیگر زندانیان تصورشان این بود که حتما یا زندانی جدیدی آمده یا افسر نگهبان کارش دارد، چند ساعتی گذشت اما نیامد، اضظراب و دلهره و نگرانی ها بیشتر شد. بعد از بردن فرهاد وکیلی تلفنهای بند 350 را هم قطع کردند تا مبادا دوستان فرهاد با خانواده اش تماس بگیرند. شب اعلام زمان خاموشی شد اما خبری از فرهاد وکیلی و فرزاد کمانگر نشد، دیگر زندانیان مطئن شدند که دیگر برنمی گردد. فردای همان روز هر چهار نفر اعدام شدند و دو روز بعد هم تلفنهای بند مجددا وصل شد.
جعفر کاظمی و محمد حاج آقایی را هم با این دروغ که باید جعفر به دادگاه و حاج ممد به بهداری اعزام شود از هم بندیانشان جدا کردند. علی زاهد، عبدالرضا قنبری، جواد لاری، احمد و محسن دانش پور مقدم و چند نفر دیگر نیز هر لحظه منتظر اجرای حکمشان هستند.
اجرای حکم اعدام زندانیان سیاسی معمولا دوشنبه ها انجام می شود. شنبه و یکشنبه بدترین روزها برای دوستانی است که زیر تیغ هستند. اگر قرار به اعدام باشد یکی از این دو روز صدایشان می کنند و می برند، یک شب انفرادی و فردایش اعدام ....
شنبه و یکشنبه که تمام می شد عبدالرضا قنبری می گفت : " این هفته هم زنده موندم ".عبدالرضا همچنان روزها و هفته ها را می گذراند و منتظر اجرای حکم یا شنیدن خبر لغو حکمش!
هر دقیقه انتظار برای شنیدن اسمت از بلندگوی بند کشنده تر از اعدام است. رنج فراوانی می کشند زتدانیان بی گناهی که حکم اعدام دارند، انتظار و رنجی که یک دقیقه اش را هیچ کس نمی تواند حتی تصورش راهم بکند.
ارزشمندترین یادگاری که تا بحال داشتم دفتری است که دوستان و هم اتاقی هایم در بند شهید هدی صابر (بند 350 اوین) برایم در آن یادگاری نوشته اند . دفتری که هر برگش برایم انبوهی از خاطرات تلخ و شیرین دوران دوبار بازداشتم پس از کودتای انتخابات است . برخی ورقهای این دفتر و خاطراتش را با دوستان به اشتراک می گذارم تا گوشه ای از ایستادگی شرافت و سربلندی دوستانم که به جرم " دگر " اندیشیدن به اسارت گرفته شده اند را به تصویر بکشم.
-------------------------------
کشیش یوسف ندرخانی را اعدام نکنید!
منتظریم کلیساهای فارسی زبان فراخوان تجمع مسالمت آمیز در داخل ایران برای اعتراض به حکم اعدام این هموطن را اعلام کنند.
بیایید به جای راحت کردن وجدانمان با گفتن جملاتی چون "من در دعا هستم" یا "بعد از اعدام نزد مسیح می رود" اقدامی اساسی
منتظریم کلیساهای فارسی زبان فراخوان تجمع مسالمت آمیز در داخل ایران برای اعتراض به حکم اعدام این هموطن را اعلام کنند.
بیایید به جای راحت کردن وجدانمان با گفتن جملاتی چون "من در دعا هستم" یا "بعد از اعدام نزد مسیح می رود" اقدامی اساسی
-------------------- کنیم تا حکم اعدام متوقف شود.
------------------------------
قتلعام 8 نفر در ایران جنون اسلامی
اعدام گروهی 8 زندانی در زندان لاکان رشت
بنابه گزارشات رسیده به "فعالین حقوق بشر و دمکراسی در ایران"روز گذشته 8 زندانی در زندان لاکان رشت به دار آویخته شدند.
روز دوشنبه 11 مهرماه در یک اعدام گروهی و قرون وسطایی 8 زندانی در زندان لاکان رشت به دار آویخته شدند. نام یکی از 8 زندانی اعدام شده غلامحسین اخوان می باشد.
روز پنجشنبه 8 مهر ماه 12 زندانی جهت اجرای حکم اعدام به سلولهای انفرادی زندان لاکان رشت منتقل شدند که 8 نفر از آنها روز گذشته اعدام شدند. از سرنوشت 4 زندانی دیگر خبری در دست نیست.
موج جدید وغیر قابل تصور اعدام ها از چند هفته شروع شده است و هر روز بخش کوچی از آن توسط رسانه های دولتی اعلام می شود ولی گزارش خانواده های اعدام شدگان که عزیزان آنها بصورت گروهی و مخفیانه صورت می گیرد حاکی از آن است که ابعاد اعدام گسترده تر از آن است که رسانه های ولی فقیه آن را اعلام می کند.
شدت گرفتن اعتراضات مردم که بصورت اعتصابات کارگری و بازاریان و سایر اشکال ادامه دارد و همچنین بالا گرفتن جنگ قدرت بین علی خامنه ای و احمدی نژاد که ابعاد آن هر روز گسترده تر می شود و اخیرا رقبا برای از میدان به در کردن یکدیگر رو به افشا کردن اختلاسهای میلیارد تومانی همدیگر روی آورده اند.ولی فقیه علی خامنه ای و منصوب وی در قوۀ قضاییه صادق لاریجانی که از جنایتکاران علیه بشریت می باشد برای ایجاد رعب و وحشت و پیشگیری از اعتراضات و اعتصابات مردم اقدام به اعدام های گروهی و در ملاعام نموده اند.
صادق لاریجانی جنایتکار علیه بشریت خود شخصا دستور اجرای اعدام های گسترده،مستمر و گروهی را صادر کرده است.
فعالین حقوق بشر و دمکراسی در ایران اعدام های گروهی ودر ملاعام که بصورت گسترده و مستمر که از چند هفتۀ پیش آغاز شده است را به عنوان جنایت علیه بشریت محکوم می کند و از دبیر کل و کمیسر عالی حقوق بشر و سایر مراجع بین المللی برای متوقف کردن موج اعدام ها خواستار ارجاع پرونده جنایت علیه بشریت رژیم ولی فقیه علی خامنه ای به شورای امنیت سازمان ملل متحد جهت گرفت تصمیمات لازم اجرا می باشد.
فعالین حقوق بشرو دمکراسی در ایران
12 مهر 1390 برابر با 04 اکتبر 2011
گزارش فوق به سازمانهای زیر ارسال گردید:
کمیساریای عالی حقوق بشر
گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد
کمسیون حقوق بشر اتحادیه اروپا
سازمان عفو بین الملل
------------------------------------------------
له‌یلا زانا به "گه‌لی مه‌زنی تورك" سوێندی نه‌خوارد
شێوازی سوێندخواردنی په‌رله‌مانتارانی كورد له په‌رله‌مانی توركیا به‌گشتی بووه جێی
سه‌رنجی ڕاگه‌یاندنی توركیا به‌تایبه‌تیش سوێندخواردنی په‌رله‌مانتار له‌یلا زانا مشتومڕی به‌دوای خۆیدا هێنا و ڕاگه‌یاندنی توركیای به‌خۆوه سه‌رقاڵكرد.
ڕۆژی شه‌ممه په‌رله‌مانی توركیا دوای كۆتاییهاتنی پشووی هاوینه ده‌ستی به دانیشتنه‌كانی كرده‌وه، ئه‌وه‌ی زیاتر بووه جێی بایه‌خی ڕاگه‌یاندنی توركیا مه‌سه‌له‌ی گه‌ڕانه‌وه و سوێندخواردنی په‌رله‌مانتارانی به‌ره‌ی ڕه‌نج بوو له په‌رله‌مانه‌كه به‌تایبه‌تیش شێوازی سوێندخواردنه‌كه بووه جێی مشتومری زۆرێك له خه‌ڵكی و میدیای توركیا.
ئه‌وه‌ی جێگه سه‌رنجی میدیاكان بوو، ئه‌و بێزارییه‌بوو كه به زۆربه‌ی په‌رله‌مانتارانی به‌ره‌ی ڕه‌نج-ه‌وه دیاربوو كه زۆربه‌یان سه‌ر به پارتی ئاشتی و دیموكراتی "ده‌ته‌په" بوون، وه‌ك خۆشیان ئاماژه‌ی پێده‌كه‌ن، په‌رله‌مانتارانی به‌ده‌په له‌و ده‌سته‌واژانه‌ی ناو سوێندخواردنه‌كه نیگه‌رانن كه تێیدا باس له نه‌ته‌وه‌ی تورك ده‌كات و پێویستبوو بڵێن "له‌به‌رده‌م گه‌لی مه‌زنی توركدا سوێندده‌خۆم".
هه‌ر ئه‌وه‌ش وای كرد كه زۆرێك له په‌رله‌مانتاره‌كانی به‌ده‌په وه‌ك گاڵته‌جاڕییه‌ك له‌به‌رده‌م سه‌كۆی سوێندخواردنه‌كاندا ده‌وه‌ستان و شێوازی خوێندنه‌وه‌ی سوێنده‌كان جۆرێك له متمانه نه‌بوون به ناوه‌رۆكی سوێنده‌كه‌وه دیاربوو.
وه‌ك نموونه‌یه‌كیش بۆ ئه‌م حاڵه‌تانه سوێندخواردنه‌كه‌ی سری ساكیك په‌رله‌مانتاری شاری موش بوو كاتێك سوێندی ده‌خوارد و گه‌یشته ئه‌و ده‌سته‌واژه‌یه‌ی له‌به‌رده‌م گه‌لی مه‌زنی توركدا سوێندده‌خۆم ڕوویه‌كی وه‌رگێڕا به لای په‌رله‌مانتاره توركه‌كاندا.
هه‌روه‌ك سوێندخواردنه‌كه‌ی ئه‌حمه‌د تورك په‌رله‌مانتاری شاری ماردینیش جۆرێك له‌و هه‌سته‌ی تێدا بوو.
سه‌باحه‌ت تونجه‌ل په‌رله‌مانتاری شاری ئه‌سته‌نبوڵ یه‌كێكی تر بوو له‌و خانمه په‌رله‌مانتارانه‌ی كه به‌شێوه‌یه‌كی زۆر خێرا و وه‌ك به‌ڕێكردنێك سوێندی خوارد.
چاوه‌كان زیاتر له‌سه‌ر سوێندخواردنه‌كه‌ی ژنه سیاسه‌تمه‌دار له‌یلا زانا په‌رله‌مانتاری شاری دیاربه‌كر بوو كه (20) ساڵ له‌مه‌وبه‌ر به‌هۆی سوێندخواردنی به زمانی كوردی له په‌رله‌مانی توركیادا و سووربوونی له‌سه‌ر هه‌ڵوێسته‌كه‌ی، (10) ساڵی ته‌مه‌نی له زینداندا به‌سه‌ربرد.
هه‌رچه‌نده ئه‌مجاره‌یان له‌یلا زانا به توركی سوێندی خوارد، به‌ڵام جارێكی تر سوێندخواردنه‌كه‌ی مشتومڕی به‌دوای خۆیدا هێنا، ئه‌ویش كاتێك له‌بری به‌كارهێنانی ده‌سته‌واژه‌ی "گه‌لی تورك" وتی: "له‌به‌رده‌م گه‌لی مه‌زنی توركیادا سوێندده‌خۆم"، ئه‌مه‌ش ئه‌وه‌ی لێخوێندرایه‌وه كه له‌یلا زانا به ئه‌نقه‌ست ئه‌و ده‌سته‌واژه‌یه‌ی گۆڕیوه و وه‌ك ناوهێنانێكی شاراوه‌ی بوونی نه‌ته‌وه‌ی جگه له تورك له توركیادا ته‌ماشا ده‌كرا.
ڕاگه‌یاندنی توركیا هه‌رایه‌كی زۆریان له‌سه‌ر سوێندخواردنه‌كه‌ی له‌یلا زانا دروستكرد و به‌وه لێكدرایه‌وه كه گوایه "لادانی ده‌ستووریی" كردووه، به‌ڵام ئه‌و تۆمه‌ت و گومامانه له‌لایه‌ن په‌رله‌مانی توركیاوه پووچه‌ڵكرانه‌وه و ڕایگه‌یاند كه سوێندخواردنه‌كه‌ی له‌یلا زانا ده‌ستووریی بووه و هیچ جۆره لادانێكی تێدا نه‌بووه.
لایخۆشیه‌وه له‌یلا زانا ڕه‌تیكرده‌وه كه پێشتر به‌رنامه‌ی بۆ گۆڕینی ئه‌و ده‌سته‌واژه‌یه دانابێت و به‌مه‌به‌ست ئه‌و ده‌سته‌واژه‌یه‌ی گۆڕیبێت.
پێش به‌ڕێوه‌چوونی مه‌راسیمی سوێندخواردنه‌كه‌ش له‌یلا زانا له‌وته‌یه‌كیدا بۆ كه‌ناڵه‌كانی ڕاگه‌یاندن وتی: "ئێمه به‌هۆی ئومێدمان بۆ ئاشتی دووباره دێینه‌وه ناو په‌رله‌مان. خۆزگه‌ده‌خوازم كه ئێستا له دۆخێكدا بووینایه كه ده‌نگی دیموكراسی له‌ده‌نگی چه‌كه‌كان به‌رزتربووایه. خۆزگه ئه‌و هاوڕێیانه‌مان كه له پشت ده‌رگا ئاسنینه‌كانه‌وه به‌ندكراون ئێستا ئه‌وانیش له‌گه‌ڵماندا بوونایه".
هه‌روه‌ها وتی: "ئه‌گه‌ر بتوانین ببینه تنۆكێك له باران بۆ كوژانه‌وه‌ی ئه‌م ئاگره، ئه‌وا ئێمه ئاماده‌ین، هه‌ر له‌و بیركردنه‌وه‌مانه‌وه‌یه كه هاتووینه‌ته‌وه ناو په‌رله‌مان، ئه‌وه‌شی كه ئێمه‌ی هێناوه‌ته ئێره هه‌ست و سۆزمان نییه، به‌ڵكو لۆژیكمانه ئێمه‌ی هێناوه‌ته‌وه ئێره".
زۆرێك له چاودێرانی سیاسی وای بۆ ده‌چن كه قۆناغی هێوربوونه‌وه‌ی دۆخی سیاسیی و دۆخی ئه‌منی ده‌ستی پێكردووه، به‌ڵام ئه‌وه‌ی كه ده‌بێت هه‌موولایه‌ك له‌ناو توركیادا په‌ی پێبه‌رێت ئه‌وه‌یه كه قۆناغی داهاتووی توركیا پێویستی به هه‌ستیاری زیاتر هه‌یه تاكو سه‌رجه‌می كێشه‌كان له‌ناو توركیدا چاره‌سه‌ربكرێت.
گه‌ڕانه‌وه‌ی په‌رله‌مانتارانی كورد بۆ په‌رله‌مان له ڕاگه‌یاندن و ناوه‌ندی سیاسیی توركیادا پێشوازییه‌كی به‌رچاوی لێكرا و ڕۆژنامه‌ی "ته‌ره‌ف"ی توركیش له ژماره‌ی دوێنێیدا به زمانی كوردی نووسیبووی "هون به‌خێرهاتن".
جێی ئاماژه‌یه كه كورد توانی له هه‌ڵبژاردنه په‌رله‌مانییه‌كه‌ی (12)ی حوزه‌یرانی ڕابردوودا سه‌ركه‌وتنێكی به‌رچاو به‌ده‌ست بێنێت و ببێته خاوه‌نی (36) كورسی، به‌ڵام دوای ئه‌وه‌ی كۆمیسیۆنی باڵای هه‌ڵبژاردنه‌كانی توركیا مافی ئه‌ندامێتی له خه‌تیب دیجله سه‌نده‌وه، ژماره‌ی كورسییه‌كانی كورد بوو به (35) كورسی.
پارتی ئاشتی و دیموكراتی "ده‌ته‌په" كه گه‌وره‌ترین پێكهێنه‌ری به‌ره‌ی ڕه‌نج-ه، به سه‌رۆكایه‌تی سه‌ڵاحه‌دین ده‌میرتاش كوتله‌یه‌كی په‌رله‌مانی له (29)ی ئه‌ندامی ئه‌و به‌ره‌یه پێكده‌هێنێت، هه‌ریه‌ك له له‌یلا زانا و ئه‌حمه‌د تورك و ئایسه‌ل توغلوك به‌هۆی ئه‌وه‌ی كاری سیاسییان لێ قه‌ده‌غه‌كراوه، له‌گه‌ڵ شه‌ره‌فه‌دین ئاڵچی و كه‌مال ئاكتای و عه‌بدوڵڵا له‌ڤه‌نت توزه‌ل وه‌ك په‌رله‌مانتاری سه‌ربه‌خۆ ده‌مێننه‌وه.
به‌ر له ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی دانیشتنه‌كانی په‌رله‌مانیش دوای سه‌ڵاحه‌دین ده‌میرتاش هاوسه‌رۆكی "ده‌ته‌په" ڕایگه‌یاند كه كورد ده‌یه‌وێت له ڕێگه‌ی دیپلۆماسییه‌وه كێشه‌كانی خۆی چاره‌سه‌ربكات و ڕایگه‌یاند؛ "ئه‌مڕۆ ئێمه لێره‌وه سوێندی یاسای خۆمان ده‌خۆین، به‌داخه‌وه كه له كاتی ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی خولێكی نوێی كۆبوونه‌وه‌كانمان ڕۆژانه به‌سه‌دان كه‌س ده‌ستگیرده‌كرێت و شه‌هید ده‌كرێت".
هه‌روه‌ها وتیشی: "هاتنه‌وه‌ی ئێمه بۆ ناو په‌رله‌مان لوتفی هیچ كه‌سێك نه‌بووه هه‌روه‌ك به زۆری كه‌سیش نه‌هاتووینه‌ته‌وه، ئێمه هیواخوازین له‌بری ئه‌وه‌ی یه‌كه‌م كاری په‌رله‌مان ده‌نگدان بێت له‌سه‌ر ڕێگه‌دان به ئۆپه‌راسیۆنی سه‌ربازی له ده‌ره‌وه‌ی سنوور، هیواخوازین هه‌وڵبدات ده‌نگبدات له‌سه‌ر په‌ره‌پێدانی ئاشتی. شه‌قام ده‌جووڵێت و ده‌نگی خۆی به‌رزده‌كاته‌وه له‌پێناو مافه‌كانی خۆیدا، ئه‌مه كاری شه‌قامه، كاری په‌رله‌مانیش ئه‌وه‌یه كه ده‌نگی شه‌قام ببیستێت و بێته جواب".
*له‌یلا زانا: لۆژیكمان ئێمه‌ی هێناوه‌ته‌وه په‌رله‌مان، نه‌ك هه‌ست و سۆز
* ده‌میرتاش: گه‌ڕانه‌وه‌مان بۆ ناو په‌رله‌مان لوتفی هیچ كه‌سێك نه‌بووه و به زۆری كه‌سیش نه‌هاتووینه‌ته‌وه.
شێوازی سوێندخواردنی په‌رله‌مانتارانی كورد له په‌رله‌مانی توركیا به‌گشتی بووه جێی
سه‌رنجی ڕاگه‌یاندنی توركیا به‌تایبه‌تیش سوێندخواردنی په‌رله‌مانتار له‌یلا زانا مشتومڕی به‌دوای خۆیدا هێنا و ڕاگه‌یاندنی توركیای به‌خۆوه سه‌رقاڵكرد.
ڕۆژی شه‌ممه په‌رله‌مانی توركیا دوای كۆتاییهاتنی پشووی هاوینه ده‌ستی به دانیشتنه‌كانی كرده‌وه، ئه‌وه‌ی زیاتر بووه جێی بایه‌خی ڕاگه‌یاندنی توركیا مه‌سه‌له‌ی گه‌ڕانه‌وه و سوێندخواردنی په‌رله‌مانتارانی به‌ره‌ی ڕه‌نج بوو له په‌رله‌مانه‌كه به‌تایبه‌تیش شێوازی سوێندخواردنه‌كه بووه جێی مشتومری زۆرێك له خه‌ڵكی و میدیای توركیا.
ئه‌وه‌ی جێگه سه‌رنجی میدیاكان بوو، ئه‌و بێزارییه‌بوو كه به زۆربه‌ی په‌رله‌مانتارانی به‌ره‌ی ڕه‌نج-ه‌وه دیاربوو كه زۆربه‌یان سه‌ر به پارتی ئاشتی و دیموكراتی "ده‌ته‌په" بوون، وه‌ك خۆشیان ئاماژه‌ی پێده‌كه‌ن، په‌رله‌مانتارانی به‌ده‌په له‌و ده‌سته‌واژانه‌ی ناو سوێندخواردنه‌كه نیگه‌رانن كه تێیدا باس له نه‌ته‌وه‌ی تورك ده‌كات و پێویستبوو بڵێن "له‌به‌رده‌م گه‌لی مه‌زنی توركدا سوێندده‌خۆم".
هه‌ر ئه‌وه‌ش وای كرد كه زۆرێك له په‌رله‌مانتاره‌كانی به‌ده‌په وه‌ك گاڵته‌جاڕییه‌ك له‌به‌رده‌م سه‌كۆی سوێندخواردنه‌كاندا ده‌وه‌ستان و شێوازی خوێندنه‌وه‌ی سوێنده‌كان جۆرێك له متمانه نه‌بوون به ناوه‌رۆكی سوێنده‌كه‌وه دیاربوو.
وه‌ك نموونه‌یه‌كیش بۆ ئه‌م حاڵه‌تانه سوێندخواردنه‌كه‌ی سری ساكیك په‌رله‌مانتاری شاری موش بوو كاتێك سوێندی ده‌خوارد و گه‌یشته ئه‌و ده‌سته‌واژه‌یه‌ی له‌به‌رده‌م گه‌لی مه‌زنی توركدا سوێندده‌خۆم ڕوویه‌كی وه‌رگێڕا به لای په‌رله‌مانتاره توركه‌كاندا.
هه‌روه‌ك سوێندخواردنه‌كه‌ی ئه‌حمه‌د تورك په‌رله‌مانتاری شاری ماردینیش جۆرێك له‌و هه‌سته‌ی تێدا بوو.
سه‌باحه‌ت تونجه‌ل په‌رله‌مانتاری شاری ئه‌سته‌نبوڵ یه‌كێكی تر بوو له‌و خانمه په‌رله‌مانتارانه‌ی كه به‌شێوه‌یه‌كی زۆر خێرا و وه‌ك به‌ڕێكردنێك سوێندی خوارد.
چاوه‌كان زیاتر له‌سه‌ر سوێندخواردنه‌كه‌ی ژنه سیاسه‌تمه‌دار له‌یلا زانا په‌رله‌مانتاری شاری دیاربه‌كر بوو كه (20) ساڵ له‌مه‌وبه‌ر به‌هۆی سوێندخواردنی به زمانی كوردی له په‌رله‌مانی توركیادا و سووربوونی له‌سه‌ر هه‌ڵوێسته‌كه‌ی، (10) ساڵی ته‌مه‌نی له زینداندا به‌سه‌ربرد.
هه‌رچه‌نده ئه‌مجاره‌یان له‌یلا زانا به توركی سوێندی خوارد، به‌ڵام جارێكی تر سوێندخواردنه‌كه‌ی مشتومڕی به‌دوای خۆیدا هێنا، ئه‌ویش كاتێك له‌بری به‌كارهێنانی ده‌سته‌واژه‌ی "گه‌لی تورك" وتی: "له‌به‌رده‌م گه‌لی مه‌زنی توركیادا سوێندده‌خۆم"، ئه‌مه‌ش ئه‌وه‌ی لێخوێندرایه‌وه كه له‌یلا زانا به ئه‌نقه‌ست ئه‌و ده‌سته‌واژه‌یه‌ی گۆڕیوه و وه‌ك ناوهێنانێكی شاراوه‌ی بوونی نه‌ته‌وه‌ی جگه له تورك له توركیادا ته‌ماشا ده‌كرا.
ڕاگه‌یاندنی توركیا هه‌رایه‌كی زۆریان له‌سه‌ر سوێندخواردنه‌كه‌ی له‌یلا زانا دروستكرد و به‌وه لێكدرایه‌وه كه گوایه "لادانی ده‌ستووریی" كردووه، به‌ڵام ئه‌و تۆمه‌ت و گومامانه له‌لایه‌ن په‌رله‌مانی توركیاوه پووچه‌ڵكرانه‌وه و ڕایگه‌یاند كه سوێندخواردنه‌كه‌ی له‌یلا زانا ده‌ستووریی بووه و هیچ جۆره لادانێكی تێدا نه‌بووه.
لایخۆشیه‌وه له‌یلا زانا ڕه‌تیكرده‌وه كه پێشتر به‌رنامه‌ی بۆ گۆڕینی ئه‌و ده‌سته‌واژه‌یه دانابێت و به‌مه‌به‌ست ئه‌و ده‌سته‌واژه‌یه‌ی گۆڕیبێت.
پێش به‌ڕێوه‌چوونی مه‌راسیمی سوێندخواردنه‌كه‌ش له‌یلا زانا له‌وته‌یه‌كیدا بۆ كه‌ناڵه‌كانی ڕاگه‌یاندن وتی: "ئێمه به‌هۆی ئومێدمان بۆ ئاشتی دووباره دێینه‌وه ناو په‌رله‌مان. خۆزگه‌ده‌خوازم كه ئێستا له دۆخێكدا بووینایه كه ده‌نگی دیموكراسی له‌ده‌نگی چه‌كه‌كان به‌رزتربووایه. خۆزگه ئه‌و هاوڕێیانه‌مان كه له پشت ده‌رگا ئاسنینه‌كانه‌وه به‌ندكراون ئێستا ئه‌وانیش له‌گه‌ڵماندا بوونایه".
هه‌روه‌ها وتی: "ئه‌گه‌ر بتوانین ببینه تنۆكێك له باران بۆ كوژانه‌وه‌ی ئه‌م ئاگره، ئه‌وا ئێمه ئاماده‌ین، هه‌ر له‌و بیركردنه‌وه‌مانه‌وه‌یه كه هاتووینه‌ته‌وه ناو په‌رله‌مان، ئه‌وه‌شی كه ئێمه‌ی هێناوه‌ته ئێره هه‌ست و سۆزمان نییه، به‌ڵكو لۆژیكمانه ئێمه‌ی هێناوه‌ته‌وه ئێره".
زۆرێك له چاودێرانی سیاسی وای بۆ ده‌چن كه قۆناغی هێوربوونه‌وه‌ی دۆخی سیاسیی و دۆخی ئه‌منی ده‌ستی پێكردووه، به‌ڵام ئه‌وه‌ی كه ده‌بێت هه‌موولایه‌ك له‌ناو توركیادا په‌ی پێبه‌رێت ئه‌وه‌یه كه قۆناغی داهاتووی توركیا پێویستی به هه‌ستیاری زیاتر هه‌یه تاكو سه‌رجه‌می كێشه‌كان له‌ناو توركیدا چاره‌سه‌ربكرێت.
گه‌ڕانه‌وه‌ی په‌رله‌مانتارانی كورد بۆ په‌رله‌مان له ڕاگه‌یاندن و ناوه‌ندی سیاسیی توركیادا پێشوازییه‌كی به‌رچاوی لێكرا و ڕۆژنامه‌ی "ته‌ره‌ف"ی توركیش له ژماره‌ی دوێنێیدا به زمانی كوردی نووسیبووی "هون به‌خێرهاتن".
جێی ئاماژه‌یه كه كورد توانی له هه‌ڵبژاردنه په‌رله‌مانییه‌كه‌ی (12)ی حوزه‌یرانی ڕابردوودا سه‌ركه‌وتنێكی به‌رچاو به‌ده‌ست بێنێت و ببێته خاوه‌نی (36) كورسی، به‌ڵام دوای ئه‌وه‌ی كۆمیسیۆنی باڵای هه‌ڵبژاردنه‌كانی توركیا مافی ئه‌ندامێتی له خه‌تیب دیجله سه‌نده‌وه، ژماره‌ی كورسییه‌كانی كورد بوو به (35) كورسی.
پارتی ئاشتی و دیموكراتی "ده‌ته‌په" كه گه‌وره‌ترین پێكهێنه‌ری به‌ره‌ی ڕه‌نج-ه، به سه‌رۆكایه‌تی سه‌ڵاحه‌دین ده‌میرتاش كوتله‌یه‌كی په‌رله‌مانی له (29)ی ئه‌ندامی ئه‌و به‌ره‌یه پێكده‌هێنێت، هه‌ریه‌ك له له‌یلا زانا و ئه‌حمه‌د تورك و ئایسه‌ل توغلوك به‌هۆی ئه‌وه‌ی كاری سیاسییان لێ قه‌ده‌غه‌كراوه، له‌گه‌ڵ شه‌ره‌فه‌دین ئاڵچی و كه‌مال ئاكتای و عه‌بدوڵڵا له‌ڤه‌نت توزه‌ل وه‌ك په‌رله‌مانتاری سه‌ربه‌خۆ ده‌مێننه‌وه.
به‌ر له ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی دانیشتنه‌كانی په‌رله‌مانیش دوای سه‌ڵاحه‌دین ده‌میرتاش هاوسه‌رۆكی "ده‌ته‌په" ڕایگه‌یاند كه كورد ده‌یه‌وێت له ڕێگه‌ی دیپلۆماسییه‌وه كێشه‌كانی خۆی چاره‌سه‌ربكات و ڕایگه‌یاند؛ "ئه‌مڕۆ ئێمه لێره‌وه سوێندی یاسای خۆمان ده‌خۆین، به‌داخه‌وه كه له كاتی ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی خولێكی نوێی كۆبوونه‌وه‌كانمان ڕۆژانه به‌سه‌دان كه‌س ده‌ستگیرده‌كرێت و شه‌هید ده‌كرێت".
هه‌روه‌ها وتیشی: "هاتنه‌وه‌ی ئێمه بۆ ناو په‌رله‌مان لوتفی هیچ كه‌سێك نه‌بووه هه‌روه‌ك به زۆری كه‌سیش نه‌هاتووینه‌ته‌وه، ئێمه هیواخوازین له‌بری ئه‌وه‌ی یه‌كه‌م كاری په‌رله‌مان ده‌نگدان بێت له‌سه‌ر ڕێگه‌دان به ئۆپه‌راسیۆنی سه‌ربازی له ده‌ره‌وه‌ی سنوور، هیواخوازین هه‌وڵبدات ده‌نگبدات له‌سه‌ر په‌ره‌پێدانی ئاشتی. شه‌قام ده‌جووڵێت و ده‌نگی خۆی به‌رزده‌كاته‌وه له‌پێناو مافه‌كانی خۆیدا، ئه‌مه كاری شه‌قامه، كاری په‌رله‌مانیش ئه‌وه‌یه كه ده‌نگی شه‌قام ببیستێت و بێته جواب".
*له‌یلا زانا: لۆژیكمان ئێمه‌ی هێناوه‌ته‌وه په‌رله‌مان، نه‌ك هه‌ست و سۆز
* ده‌میرتاش: گه‌ڕانه‌وه‌مان بۆ ناو په‌رله‌مان لوتفی هیچ كه‌سێك نه‌بووه و به زۆری كه‌سیش نه‌هاتووینه‌ته‌وه.
-----------------------------
موش در خانه این خانواده پیدا شده است که همه با هم به موش حمله ور میشوند در نهایت بدست یکی از خانمها که در فیلم مشاهده میکنید موش به شهادت امام زمان فرج اللهو شریف نایل میشود
-----------------
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر